SUGENGÉ GUSTI YÉSUS KRISTUS

Ing taman Gètsémané, kita banjur ngerti, menawa Pahlawan Swarga berjuwang. Kanggo mbélani manungsa dosa. Putraning Allah kang Maha Luhur, rawuh ing jagad saguh dadi kurban, dadi kurban panebusing kanisthan lan dosaning umat manungsa.

Cempéning Allah bakal kélangan nyawang wadananing Gusti, kaling kalingan saka pasuryané Sang Rama. Kuwi kasengsaran lan kaprihatinan. Nganti riwéné nètès ing bantala wujud getih. Kringet darah kang netes. Pandongané nganti ambal kaping telu, supaya yèn bisa kasengsaran amarga nanggung dosaning jagad iki, kang ingaran TUWUNG, yaiku wadhah ombèn-ombèn, yèn bisa aja kaombé. Tegesé, kasengsaran iki yèn kena bisaa luput saka Gusti. Amarga pancèn gawé giris banget. Gusti Yésus ing sipat PUTRA, sipat INSAN SEJATI, ngrasakaké banget giris lan sengsara . Mula ambal ping telu pandongané.

Nanging menawa ora ana cara liya bisané umat manungsa katebus, kejaba kanthi séda-Né, kuwi sing kudu kelakon. Mula aja karsané Gusti kang sipat manungsa sejati kang kedadéyan, nanging rancanganing Gusti kang sipat ALLAH SEJATI, kang kudu dumadi kelakon. Sipat Allah sejati iku sipat KAALLAHANÉ GUSTI, iku sipat rohani. Dadiné Gusti Yésus ing sipat insani, ndedonga marang DHIRI PRIBADI kang sipat ILLAHI. Sakaroné ora bakal goroh, jer kagungan sipat siji SUCI TANPA DOSA. Putra lan Rama manunggal dadi siji ing patunggilaning ROH SUCI.

Gusti Yésus uga priksa menawa Sétan ora mung nyerang Panjenengané, nanging uga nyerang para murid. Apa sing dikarepaké déning Iblis? Supaya Yésus GAGAL SINALIB, kuwi thukula saka atiné Sang Yésus dhéwé, tegesé ora saguh dadi kurban. Utawa amrih thukul saka atiné para murid, supaya nduwa kelakoné sédané Gusti. Nanging kahanan iku banjur kasumpet, amarga para murid banjur keturon, kaya nalika ana ing gunung Kamulyan dhèk semana, didhawuhi ngancani uga banjur padha turu.

Nalika ana ing taman, Gusti Yésus berjuwang nglawan godhaning daging, supaya nulak salib. Nanging Gusti matur marang Sang Rama: “…sampun ngantos pikajeng kawula ingkang kalampahan, nanging ngemungna karsa Paduka ingkang kelampahan.” Gusti banjur medal saka taman, priksa murid telu padha turu. Ngrudatin penggalihé Gusti, mriksani murid telu kesèt lan ringkihé katon, didhawuhi ngancani malah. keturon. Nganti kaping telu uga para murid keturon, nalika Gusti mlebu metu saperlu ndedonga.

Sepisan manèh Gusti ndedonga ing taman Gètsémané, lan nalika bali miyos saka taman, mriksani murid telu padha turu kepati. Gusti piyambak wus olèh katetepan menawa kudu sengsara. Sang Rama négakaké ingkang putra ontang-anting merga anggoné ngasihi marang pedunung jagad raya, yaiku manungsa kang wus padha tumiba ing dosa, bisaa olèh pangapura. Semono katresnané Allah marang manungsa dosa. Roma bab 8:32 Gusti Allah ora ngéman Putrané piyambak, malah Sang Putra mau dipasrahaké marang kita kabèh. Menawa Putrané piyambak wis diparingaké marang kita, apa samubarang kabèh iya ora bakal diparingaké marang kita?

Ing pandonga sajroning taman, Gusti masrahaké nyawané marang Sang Rama, sadurungé mungsuh bakal ngiket sarirané. Kasangsaran badan iki dadi buktining pakaryané Gusti anggoné ngurbanaké rah lan nyawa. Dené saranané, demi dhuwit telung puluh kèpèng, telung puluh keping pérak Yudas Iskariot ngedol Guru Gustiné marang pinituwa Yahudi. Sing akhiré Gusti Yésus nampa pidana ukum pati ing kayu salib.

Ing jaman saiki isih baé ana katrangan kang nerangaké menawa Yésus ora séda sinalib, sing kasalib wong liya. Wis ta cekaké, nganti seprené Iblis isih ngrekadaya supaya kabar bab sédané Gusti ing kayu salib kuwi diputar-puter, aja nganti diyakini yèn Gusti séda. Kuwi upayané pikirané sétan nggunakaké nalaré manungsa. Tumrap wong Kristen dhéwé, sejatiné tanpa guna dadi Kristen yèn Gusti ora séda, ora bangkit, ora unggul sumengka menyang swarga lan paring Roh Suci. Ora ana gunané dadi Kristen yèn Gusti Yésus ora sinalib lan ora wungu saka séda.

Bab trékahé si Yudas, kang kasebut anak donya, anak manungsa bumi, akalé luwih canggih. Gusti naté mulang kanthi pasemon bab anggoné manungsa bumi sugih akal, kaya ing Lukas 16: 8, “Juru-gedhong mau dialem déning bendarané, merga duwé akal sing mengkono mau, sebab wong kadonyan mono yèn ngurus apa-apa, akalé ngungkuli para wong mursid.”Semono uga akalé Yudas lan wong Yahudi, luwih dhamis katoné. Yudas uga malah nggunakaké pangandikané Gusti, merga uga bisa apal. Kanggo ngyakinaké wong Yahudi, ahli Toret lan para Farisi, yèn Gusti ora bakal nggunakaké panguwasané pamungkas. Amarga bola-bali ngendika yèn kudu sengsara, bakal dicekel lan bakal séda.

Sawisé bujana bengi iku, nalika para murid liyané isih padha turu, Yudas wis gawé rancangan mateng. Anggoné bakal masrahaké Gustiné ora saka kamar lotèng papan bujana bengi iku. Nanging karancang nalika Gusti ndedonga ing taman Gètsémané. Yudas mbudidaya amrih mantebé para wong Yahudi lan Parisi kang bakal laku jahat, menawa rancangané wis katata kanthi premati.. Dené tandhané, supaya ora kleru nangkep, Yudas bakal ngambung kanthi kaurmatan marang Gusti Yésus. Sing sapa diambung Yudas, ya kuwi Gusti Yésus.

Rombongané wong Yahudi lan Yudas, ora kabèh mlebu taman. Wis diatur menawa mlebuné bakal nangkep Gusti Yésus, ngentèni préntah. Bareng Yudas wis uluk salam lan gawé pratandha kanthi ngambung Gusti, para sing ngentèni ana ing njaban taman diprentah mlebu. Padha nggawa obor lan penthungan, kaya patrapé arep nguyak maling. Sing dadi penggalihan utama saka Gusti, anggoné bakal ngayomi para sakabat saka seranganing mungsuh.

Gusti Yésus banjur ngendika, sing padha teka ditakoni, bakal nggolèki sapa. Malah Gusti sing ngaku dhéwé, Aku iki Yésus. Sing padha siyaga ing ngarsané Gusti kepara mundur sawetara lan malah padha tiba kelumah ing taman kono. Mangka ora dikapak-kapakaké. Kena pangaribawa panguwasa lan kapribadèné Gusti Yésus. Injil Yohanès 18: 7,8 paseksi mangkéné: Nalika Gusti Yésus ngandika: “Ya Aku iki wongé,” wong-wong mau nuli padha mundur kabèh lan tiba ana ing lemah. Gusti Yésus nuli ngambali ndangu: “Kowé nggolèki sapa?” Wangsulané wong-wong mau: “Yésus wong Nasarèt.” Pangandikané Gusti Yésus: “Aku wis kandha, Aku iki wongé. Lan menawa sing kokgolèki kuwi Aku, wong-wong liyané iki karebèn padha lunga.”

Nyata menawa sapa baé ora bakal bisa nangkep Gusti Yésus, kejaba menawa Gusti Yésus piyambak sing asrah dicekel. Sejatiné Gusti malah sing ngendhalèni lakuning panangkep mau. Kaya paring paréntah, supaya para sakabat kena sumingkir. Lan sanyatané uga mangkono. Lan Gusti masrahaké sarirané supaya dicekel. Iki pangaribawa sing gedhé dhéwé, gawé girising wong akèh kang bakal gawé siya. Amarga sadurungé wis bola bali Gusti gawé mirisé wong akèh, sejatiné mungsuhé wedi lan grogi. Penggalihé dadi wuwuh tabahé, katon kawibawané merga olèh kekuwatan saka Sang Rama, anggoné wungon ndedonga ana ing taman Gètsémané. Mulané nalika mungsuh ngadhepi, katon anggoné dadi kamiwedèn, malah tiba kelumah, malah banjur didhawuhi ngadeg manèh. Saya giris atiné nalika Gusti ngendika “ Ya Aku iki wongé.”

Senajan para murid bebas yèn bakal sumingkir, ewosemono ora banjur lunga. Padha kèlingan anggoné padha duwé janji yèn bakal ngancani Sang Guru upama ana kadadéyan kepriyé baé. Luwih-luwih Pétrus. Para murid ngira, yèn kudu mbélani Gusti kanthi laku keras. Mangka ora mangkono. Mula awal bengi kuwi, Gusti ngendika, yèn ora duwé pedhang, ngedola jubah kanggo tuku pedhang. Nanging nalika ana sing matur yèn ana sanjata lelandhep pedhang loro cacahé, Gusti ngendika, menawa kuwi wis cukup.( Lukas 6: 36-38 ). Nalika murid-murid nyawang Guruné ditangkep lan astané diiket menyang mburi kaya patrapé naleni perampok, murid matur: Apa kudu nyerang saiki ? Lukas 22: 49 - “Menapa kepareng kawula pedhang kémawon?”

Durung nganti diwangsuli déning Gusti, Pétrus ngerti anggoné abdiné Imam Agung tumindak kasar marang Sang Guru, Pétrus nuli ngayunaké sanjata lelandhepé ngener sirah, tegesé Pétrus ngangkah patiné abdi Imam sing jeneng Malkhus kuwi. Mlèsèt panebasé Pétrus, mung kena kupingé Malkhus, perung sanalika. Nanging Gusti paring dhawuh: “Pedhangmu rangkakna menèh, sebab kabèh wong sing matèni klawan pedhang, bakal mati déning pedhang.”( Matéus 2l: 52 ).

Sabanjuré, Gusti dhawuh marang para wong sing nyekel, supaya Malkhus diajokaké nyaket Gusti Yésus. Kabèh nuruti prentahé Gusti. Manèh, ing kéné katon panguwasané Gusti Yésus ngerèh mungsuh padha nurut. Mesthiné malah iketan bandan ing astané kauculan. Amarga bakal pulih waras kupingé Malkhus ditèmpèlaké manèh. Iki mujizat pungkasan sadurungé Gusti sinalib, mulihaké kupingé Malkhus. Nyondhongi piwulangé sing uwis.

Lukas 6: 27. “Nanging kowé sing padha ngrungokaké piwulang-Ku iki Dakkandhani: Padha tresnaa marang mungsuhmu; gawéa becik marang wong sing padha sengit marang kowé.

Para murid sadhar, menawa Gusti Yésus ora merlokaké pitulungané manungsa kanggo ngadhepi mungsuh. Gusti uga ngersakaké supaya para murid aja mati ing pati mubazir. Banjur para sakabat sumingkir saka kono. Dadiné apa sing diweca ing pangandikané Gusti Yésus nalika paring bujana suci, nyata kaujudan. Kaya kang katulis ing Injil Matéus 26: 31 . “Ing bengi iki uga kowé bakal padha mlayu, ninggal Aku ijèn; sebab ing Kitab Suci wis katulis: ‘Gusti Allah bakal matèni pangoné, lan pepanthané wedhus bakal buyar.’

RAHAYU WONG KANG RESIK ATINE, AWIT IKU BAKAL PADHA SUMURUP MARANG ALLAH. (Mateus 5:8).

Ana prekara sing anèh. Gusti Yésus iku Imam Agung kang rawuh saka swarga, ya imam kang sejati, malah dadi dakwan ana sangareping imam agung kadonyan, lan bakal diadili déning panguwasa kafir, pamaréntah Romawi, sing ora wanuh Allah.

Gusti Yésus didakwa bakal mimpin pambrontakan, mung amarga kagungan murid akèh. Mangka kang kawulangaké bab rohani, dudu bab politik. Mulané Kayafas pitakon marang Gusti bab muridé lan bab piwulangé. Gusti paring wangsulan: Menawa sejatiné bab kuwi bisa ditakokaké marang masyarakat lan marang wong wong sing dadi muridé. Saupama Gusti Yésus mangsuli katrangan wijang ing ngareping pengadilan mau, ora bakal ngowahi putusan pengadilan iku. Semono uga wong akèh lan para sing ngadili ora bakal gelem diyakinaké amarga pangandikané Gusti.

Wangsulan pangandikané Gusti sing dianggep diplomatis mau, gawé nesuné sawijining pengawal. Gusti ditapuk, amarga carané mangsuli kanthi sikep mangkono. Pancèn tumindaké prajurit mau ngélingaké marang piwulangé Gusti, yèn ditapuk pipi sing kiwa, ulungna sing tengen pisan. Mesthi baé sing bisa nindakaké ya mungGusti. Akèh sing nafsir sacara harafiah, merga pancèn ora ngerti apa tegesé males tresna lan kabecikan yèn ta ditanduki piala déning liyan. Kang kawitan iki Gusti mangsuli: “Yèn gunem-Ku salah, apa luput-Ku. Nanging yèn bener, yogené kowé napuk Aku?” – Nanging marang panganiaya sabanjuré kang bakal ditampa, Gusti babar pisan ora nglawan lan ora protès.

Para pemimpining bangsa Yahudi, seneng lan tatag banget gawé seksi palsu, mula paseksiné uga rèmèh lan ora ngyakinaké. Ana uga seksi loro cacahé, sing dadi seksi bab pangandikané Gusti Yésus anggoné bakal mbangun Padaleman Suci sajroning telung dina, saupama Padaleman suci kuwi digempur. Paseksi kuwi sejatiné gunem kang ngingar-nginger tembung, molak malik fakta, bab pangandikané Gusti Yésus telung taun kepungkur ing Bait Suci Yérusalèm, sing dikersakaké sarirané piyambak. Sarirané Gusti iku Bait Allah kang sejati, amarga Rohing Allah dumunung ana ing Gusti Yésus. Pangandikané ora adhedhasar samubarang kang katon, nanging rohaniah.

Amarga ana sing paseksi kaya mangkono, Imam Agung rumangsa duwé fakta, mula nesu banget. Jaja bang mawinga-winga, ngadeg ing tengahing wong akèh, banjur nantang marang Gusti Yésus supaya nanggapi lan mangsuli paseksi bab Bait Allah iku. Ing kitab ana pangandikan: “Panjenengané dipilara, éwasemono dibetahaké tanpa nglawan, tanpa ngresula. Kaya wedhus sing arep disembelèh, mengkono enggoné kèndel ora ngandika sakecap-kecapa.”( Yésaya 63: 7 ).

Imam Agung banjur takon, apa Panjenengané iku Sang Mésias? Yèn prekara iki Gusti ora kepareng kendel terus. Menawa tansah kèndel bisa dikira yèn pancèn dudu Mésias. Mula Gusti paring pangandikan kang tandhes lan maknané jero, yèn bakal kaleksanan padha nyawang Panjenengané lenggah ing tengené Allah, lan PanjenengaNé bakal kundur bali menyang Swarga. Paring wedharan, menawa Gusti bakal jumeneng Hakim ngadili wong akèh lan bangsa-bangsa. Mula nalika nyucekaké Bait Suci, uga ngobrak-abrik pasar ing Bait Allah.

Pangandikan iki ngéram-éramaké, kewetu saka kang lagi dadi dakwan kaancam ing pidana. Pangandikan kang tumuju marang sing gawé fitnah, mangka lagi diadili. Imam Agung saya nesu. Gusti Yésus diarani nyenyamah marang Gusti Allah. “ Saiki padha ngerti anggoné ngina marang Sang Yehuwah. Kowé kabèh duwé panemu apa?”

Katulis ing Injil, mangkéné: Mireng pangandikané Gusti Yésus mau, Imam Agung nuli nyuwèk-nyuwèk agemané, sarta ngandika: “Wong iki nyenyamah marang Gusti Allah! Wis ora prelu seksi menèh! Kowé kabèh padha krungu dhéwé enggoné nyawiyah marang Gusti Allah. Saiki kepriyé penemumu?” Sing didangu padha mangsuli: “Tiyang menika lepat, lan kedah dipun ukum pejah.” ( Matéus 26: 65,66 ).

Pandakwané Kayafas, menawa Gusti iku nyenyamah marang Allah. Mula banjur ngener marang putusan ukum pati, babar pisan dudu wenangé Imam cara pribadi. Nanging kudu lumantar parepatan kang nguwohaké pasarujukan. Ewosemono, pratélan Sang Imam Agung mau banjur disarujuki baé déning para mitrané tokoh Yahudi, ahli kitab lan para Imam. Iki sing anèh !

Para tokoh sing teka lan para prajurit jaga, nyiksa, tumindak kasar lan milara Gusti Yésus, sawisé krungu penemu yèn Yésus kuwi bakal kaukum, padha ngarani yèn Gusti iku penjahat, wong ala kang gawé dosa marang agama. Mangka pengadilan resmi durung kagelar. Nanging Sang Kristus wis wiwit disiksa, diidoni, diina lan disiksa déning wong akèh. Semono iku anggoné para wong mau kepéngin gawé kamenangané para Imam. Mula, pamecané Nabi Yésayah kaujudan manèh. Yésayah 50: ayat 6. Pamecané: “Geger-Ku Dakulungaké marang wong sing nggebugi Aku, lan wong sing ngina Aku ora Dakkon meneng. Jénggot-Ku Dakulungaké wong sing njabuti lan rai-Ku Dakulungaké wong sing ngidoni.”

Kaleksanané sidang pengadilan iku ana ing sangareping gedhong, ngadhep menyang palataran kang padatan kanggo ngumpulé para budhak lan para batur lan wong cilik. Sasi April padatan mangsa bedhidhing, adhem. Mula ing palataran, ana sing gawé bedhiyang, yaiku kaya api unggun. Nah, Pétrus wis tekan kono sacedhaké geni bedhiyang. Katoné kanthi ati tatag nyawang Guruné disiksa, mbok menawa dadi upayané amrih ora konangan lan ora katut didakwa. Nanging ana budhak wadon sing nggatèkaké lan niteni, menawa Pétrus kuwi mitrané Gusti Yésus Nanging Pétrus ora ngakoni yèn dadi panunggalané Gusti. Iki sing jeneng selak.

Diarani déning wong menawa Pétrus iku panunggalane Gusti Yésus, nganti rambah kaping telu konangan uwong. Dheweké ora ngakoni. Banjur ngalih menyang èmpèr sisih. Nalika ana ing serambi kono, Pétrus krungu uniné jago kluruk. Rumangsane yèn mung guneman nyélaki Gusti, ora ana akibate. Bareng saya lumebu ing gedhong, olèhé nyélaki saya mandhes. Ngaku yèn ora wanuh karo Gusti Yésus. Ing wanci kuwi jago kluruk keprungu manèh. Gusti mriksani Pétrus kanthi paningal bening lan jero.

Sorot netrané Gusti, ketemu karo panyawangé Pétrus, padha sanalika luluh lemes atiné Pétrus. Kèlingan pangandikané Guru, menawa sadurungé jago kluruk kang kaping telu, Pétrus wis nyélaki Gusti Yésus ambal kaping telu. Eluhé mili nrocos nelesi pipi, sajroning ati krasa kagarit déning rasa keduwung, lan krasa banget anggoné wis nindakaké dosa, nyélaki Gusti Sang Mésias. Pancèn wis nindakaké dosa, atiné tulus rumangsa dosa kanthi panelangsa kang gawé remuk rempuning batin. Jroning ati cinipta tékad, embuh wong akèh arep ngucap apa, sing wigati Pétrus rumangsa gawé dosa gedhé, nyélaki Gusti Yésus. Banjur metu gita-gita, nangis ngguguk kaya bocah cilik. Anggoné bisa nangis merga yakin yèn Gusti kersa ngapura dosané.

Nalika Gusti mriksani Pétrus sak klébatan, Gusti priksa remuking atiné Pétrus. Lan wis paring pitulung, Pétrus dipulihaké dadi keduwung, rumangsa dosa lan sadhar marang kaluputané. Sejatiné, sing sapa dipriksani Gusti, uripé bakal kabangun satemah dadi rosa. Wong dosa kang mratobat bakal olèh pangapura. Wiwit jaman biyèn, kaya ing kitab Yésaya l: l8, Gusti Allah ngandika: “Ayo, prekara iki kita bèrèsaké. Senajan dosamu abanga kaya jingga, bakal padha dadi putih kaya salju. Senajan abanga kaya gluga, bakal padha putih kaya kapas.” Sadhar, keduwung lan martobat iku kasugihan. Yésaya 43: 25 – “Éwasemono Aku iki Allah sing ngapura dosa-dosamu; merga saka kersa-Ku piyambak Aku mbébasaké salahmu, lah Aku bakal ora ngènget-ènget dosamu menèh. Mazmur 32: 1. – “Begja wong sing ora diwajibaké déning Allah nyangga paukumané kaluputané, lan ora dhemen ngapusi. 32:3 Menawi kawula mboten ngakeni dosa kawula, manah kawula sumpek lan semplah, mila sesambat sedinten muput.

Para pinituwa Yahudi, ing pengadilané pitakon marang Gusti, apa Gusti iku Sang Mésias? – Gusti kèndel baé, ora ngendikan, mangsuli ora ana gunané. Nalika ditakoni manèh bab kalenggahané ing satengené Allah, Gusti nanggapi. Amarga kuwi wigati.

Pinituwa Yahudi takon: Apa kowé Putraning Allah? Gusti Yésus nanggapi kanthi blaka suta, menawa pancèn Panjenengané Putraning Allah. Tumanggapé wong Yahudi: “ Wis ora perlu seksi manèh, amarga kita kabèh wis krungu langsung gunem paseksiné.” - Banjur netepaké ukum pati tumrap Gusti Yésus.

Kuwi kang bakal kaajokaké marang Pamaréntah Rum, amarga sing duwé wenang ngukum pati mung pamaréntah Romawi. Padatan, bakal nuruti karepé bangsa Yahudi, supaya ora ana pembrontakan. Para pinituwa Yahudi bakal mbudidaya, supaya Gubernur Roma nuruti katetepané para Pinituwa kasebut. Senajan, kasil musyawarah wanci bengi, dianggep ora sah. Nanging kuwi kang wus dadi tékad lan akalé. Awan utawa bengi, ya kudu kuwi putusané. Pilatus kudu nyarujuki gawé putusan sadurungé tumapak Riyaya Paskah, kang kelakoné bakal dipèngeti seminggu suwené. Dina iku dina Kemis. Mula sésuk, kudu wis kelakon ana pasarujukané Pilatus. Aja nganti mlebu Sabat, amarga bakal mundur seminggu anggoné bakal ngukum Gusti Yésus, kudu sawisé riyaya Paskah.

Bisa uga yèn mundur dinané, bakal ana upaya nylametaké Gusti Yésus sajroning seminggu mangarep. Kuwi aja nganti kelakon, mangkono wong Yahudi. Mangka sejatiné wus dadi karsaning Gusti Allah, menawa Cempé kurban saka kraton swarga, bakal kasembelèh ing dina Paskah. Iki sing kudu kaleksanan.

Para pinituwa Yahudi, para ahli Torèt lan pemimpin masyarakat Yahudi, gemrudug ngirid Gusti Yésus menyang omahe Pilatus. Pengarep-arepé wong akèh, muga-muga Panguwasa Rum bisa nampa lan gelema nyarujuki kekarepané wong Yahudi. Yaiku supaya Yésus kaukum pati ing kayu salib. Kaya mangkono bangsa pilihané Gusti Allah, malah golèk pengadilan menyang bangsa lan panguwasa kafir, amrih Gusti Yésus kaukum salib kaya durjana.

Sajroning atiné Yudhas krasa lamun wis nglakoni dosa gedhé. Sekawit, Yudas ngira Gusti Yésus ora bakal karsa dicekel mungsuh. Yakin yèn bakal uwal saka bebaya, merga kagungan panguwaos.

Nanging bareng Yudhas nyipati, menawa Gusti nyata diadili, Malah bakal nampa putusan ukum salib, Mulané Yudhas duwé tékad Nemoni pinituwa Yahudi, Ian bakal kandha yèn wis nindakaké dosa Kang gedhé banget, dhuwit sing ditampa saka para pemimpin Yahudi Bakal dibalèkaké.

Nanging para pemimpin Yahudi - embuh ora weruh -, kuwi Prekarané Yudhas dhéwé karo Gurune. Yudhas banjur mbuwang Dhuwit kasilé ngedol Gusti Yésus ing ngareping sikilé pinituwa mau, Lan banjur lunga. Para pinituwa ngukup dhuwit mau, nanging ora Mlebu kaétung ing kas bendhahara, amarga luput yèn manut angger­angger Torèt. Dhuwit mau banjur kanggo tuku lemah kuburan.

Nyata pamecané Imam Ian Nabi Zakariya wis maujud. Zakariya 11: 12 Ian 13, mangkéné: “ Manawa iku kok anggep becik, Aku wènèhana opahané, Ian menawa ora iya uwis.” Tumuli Aku ditimbangaké dhuwit telung puluh sèkel selaka minangka opahku. “ Iku pasrahna marang tukang ngecor logam” - déné kèhé semono enggoné ngregani kanggo Aku.

Yudas ngira menawa Gusti Yésus ora bakal karsa séda lan sengsara temenan. Senajan wis bola-bali Gusti ngendika menawa bakal ngalami sengsara banget malah tekan séda. Sing dadi pepénginané, Gusti Yésus bakal dadi Ratu pinunjul, lan unggul. Kanthi panguwasa bisa nundhung penjajah lan gawé makmuré Israèl. Merdika saka penjajah. Anggoné tega gawé kianat, bisa uga kasurung déning kuciwaning ati.

Mula sejatiné sajroning ati keranta-ranta banget. Ngrasakaké dhiri pribadiné kaya déné numpuk dosa lan kaluputan. Semono panguwasa lan tékadé Sang Guru. Nelangsa batiné, merga nuraniné tansah nuding menawa pribadiné wis nglakoni kaluputan lan dosa gedhé. Atiné keduwung. Nanging ora banjur mratobat. Keduwungé béda karo panelangsané rasul Pétrus. Pétrus, sawisé rumangsa dosa, atiné keduwung banjur mratobat. Ngungsi marang Gusti Yésus.

Nanging Yudas, malah wuwuh gagalé. Rumangsané wis cukup lamun njaluk ngapura kaya marang manungsa. Nyatané apa sing dilakoni kuwi wis kadhung, ora bisa diowahi manèh. Yudas ora nelangsani dosané ing ngarsané Gusti Allah, kanthi pasrah marang Gusti Yésus. Malah gawé kaluputan anyar, Yudas ngendhat, nggantung nganti tekan pati. Eman banget, anggoné nunggal dadi muridé Gusti kawitané isi pengarep-arep, nanging wekasané nemahi kacintrakan kang nggares banget. Tragis !

Uwohing tumindak nasar, wekasan mati ngendhat déné jerohané nganti wutah metu amarga wetengé bengkah nalika ngendhat nglampus dhiri. Kaya dadi gegambarané ukum naraka. Kedadéyan iku mesthiné bisa kanggo kaca brenggala marang uripé titah kang gawé khianat lan ora ajrih-asih marang Gusti Allah. Supaya bisa kanggo conto, lan dadi kawigatèné saben umat manungsa.

Manut pandakwané wong Yahudi kang kaaturaké marang Gubernur, Gusti Yésus iku ngojok-ojoki supaya rakyat brontak marang pamaréntah.. Kadakwa dadi provokator ! Karepé Sang Pilatus, upama bener Gusti Yésus iku provokator pambrontakan, mesthiné cukup diayahi déning para intel lan mata-mata bawahané Sang Gubernur, ora perlu para Pemimpin Yahudi ndadak mèlu cawé-cawé. Yèn nyata, mesthi bakal dipidana, Gubernur Pilatus ora bakal ngetog baé?

Lukas 23: 2.( Ana ing kono wong-wong mau padha nggugat, aturé: “Kula sami sumerep, bilih tiyang menika nasaraken rakyat. Piyambakipun ngojok-ojoki tiyang, supados mboten sami mbayar pajeg dhateng Kaisar, sebab manut Piyambakipun, Yésus piyambak menika Sang Kristus.”)

Pandakwa nomer loro kaya kang katulis ing Injil Lukas 23, adhedhasar pangandikané Gusti Yésus bab mbayar pajeg. Dilapuraké menawa Gusti Yésus ngawisi para wong supaya: Aja padha mbayar pajeg. Kuwi pitenah, Gusti ora naté nglarang uwong mbayar pajeg marang pamaréntah Rum. Pangandikané Gusti ing Injil Luk 20: 5 mengkéné: “Yèn mengkono, caosna marang Kaisar apa sing dadi kagungané Kaisar, lan caosna marang Gusti Allah apa sing dadi kagungané Gusti Allah.”

Pandakwa kang kaping telu, Gusti dosa, merga ngaku jumeneng Sang Mésias. Lukas 23:2 Ana ing kono wong-wong mau padha nggugat, aturé: “Kula sami sumerep, bilih tiyang menika nasaraken rakyat. Piyambakipun ngojok-ojoki tiyang, supados mboten sami mbayar pajeg dhateng Kaisar, sebab manut Piyambakipun, Yésus piyambak menika Sang Kristus.”

Pandakwa iku, ora njalari Sang Gubernur banjur nurut baé. Amarga, kabèh mau pepénginé wong Yahudi, supaya Pilatus ngadili Yésus kanthi putusan ukum pati, mangka sing dadi dhasaré Toret, dudu angger-anggeré pamaréntah Rumawi.

Pilatus ora bisa nuruti kang mangkono. Malah mangsuli kepara duka, sarta kanthi pangandikan sing sinis. Kaya kang katulis ing kitab. Pilatus ora bisa nuruti panyuwuné wong Yahudi, sadurungé naliti lan nguji marang sing didakwa, Yaiku Sang Kristus Yésus. Senajan wong Yahudi ngarih-arih lan mbebujuk, supaya Pilatus nuruti. Kandhané wong Yahudi: “ Kula sedaya mboten kénging mejahi sok sintena.”

Marang pandakwa kang sepisan, sejatiné wis dadi urusan politik. Mula nalika Gusti ditakoni Pilatus, ora nanggapi negatif, lan uga ora mangsuli positif. Kuwi nalika ditakoni, apa Gusti Yésus iku Ratu ? Apa Panjenengané Sang Mésias, banjur dadi Ratu ana ing propinsi bawahan Kaisar Rumawi? Gusti Yésus kaya ganti takon marang Pilatus, Sang Gubernur kepéngin ngerti sejatining kabeneran, apa mung bakal mbuktèkaké sepira tulus jujuré sing padha ndakwa? – Gusti nanggapi mangkono merga priksa menawa Pilatus ora pati katarik marang kabeneran kang sayekti.

Pangandikané Gusti marang Gubernur Pilatus, sejatiné mratélakaké kamulyaning sipat rohani, amarga Kratoné Gusti kang sipat Rohani uga. Upama Kratoné Gusti sipat politis, dudu kraton rohani, mesthi bakal ana kawulané Gusti Yésus kang bakal mbélani perang nggunakaké sanjata lelandhep. Gusti priksa, menawa Pilatus butuh wangsulan kang tegas. Nanging pangandikané Gusti nukulaké pangertèn mangro, lan ora gampang ngadili kaluputané Gusti Yésus. Gusti kanthi wijang nerangaké bab: Kratoné, bab asal-usulé, lan bab panguwasané lan papané kraton, ora ana ing ndonya iki.

Pitakoné Pilatus, kaya ngapa lan sing endi sing jeneng kabeneran sejati iku? Kepéngin ngerti sing bener kuwi kepriyé? Apa cara Yunani kang ibadah marang kang sarwa éndah? Apa caraRomawi kang duwé sesembahan dhéwé? Apa cara Yahudi kang nyembah marang Gusti Allah, Roh kang ora katon? Apa kabeneran kuwi Sang Kristus dhéwé, sing ngaku menawa tekané saka swarga kanggo mujudaké bebener? Sang Gubernur takon bab kayektèn, yaiku kabeneran sejati. Nanging ora ngenteni wangsulané. Ing jaman saiki uga akèh sing sikepé kaya Pilatus. Padha takon bab “kabeneran” nanging mung butuh kawruhé. Mung supaya ngerti apa katrangané. Mulané padha ora nemu sing jeneng “kabeneran sejati” iku. Gusti Yésus naté ngendika, kaya ing Yohanès 8:31, 32. “ Sawisé kuwi Gusti Yésus nuli ngandika marang wong-wong Yahudi, sing padha precaya marang Panjenengané: “Kowé kuwi nyata dadi murid-Ku, yèn kowé padha nglakoni piwulang-Ku. Nuli kowé bakal nglakoni kersané Allah, lan srana mengkono kowé dadi wong merdika.”

Sawisé naliti lan nakoni Gusti Yésus, Pilatus kandha marang wong-wong Yahudi: “Aku ora nemokaké kaluputané kang njalari Yésus iki pantes kaukum pati.” Akèh wong sing ngira menawa garwané Gubernur Pilatus wis gawé pengaruh marang kakungé, supaya Pilatus mihak marang Gusti Yésus. Pilatus paseksi kanthi blaka suta.

Wong Yahudi isih golèk pawadan manèh, mula mratélakaké pandakwa kaya kang katulis ing Injil Lukas 23: 5 - Nanging wong-wong mau padha ngangseg, aturé: “Srana piwulangipun, tiyang menika ngojok-ojoki dhateng tiyang satanah Yudéa sedaya kapurih mbaléla, kawiwitan saking tanah Galiléa, lan samenika sampun dumugi ing ngriki.”

Wong Yahudi nyebut laladan Galiléa, supaya bisa dadi lelandhesaning putusan ukum pati déning Gubernur Pilatus. Wilayah Galilea disebut-sebut, Pilatus banjur mréntah supaya Yésus kajokaké menyang Raja Hérodès sing nguwasani Galiléa. Kang nalika iku uga ana ing Yérusalèm.

Rada gela wong Yahudi, nyebut Galiléa malah nukulaké saya ngundur wektu, nyuwèn-nyuwèni. Mangka kaselak mlebu dina Riyaya, malah Gusti Yésus kudu kaadhepaké marang Hérodès. Pilatus ngira, menawa Gusti Yésus diajokaké menyang Hérodès bakal “nglepas” tanggung jawabé marang wong Yahudi, sarta bisa uwal saka nuraniné dhéwé kang ngugemi ing kanyatan, yèn Gusti Yésus ora tinemu luput. Kanthi mangkono, uga supaya nyata maujud menawa Pilatus bisa ngayahi tanggung jawab bebarengan, kanggo nyasapi anggoné adu kuwasa ing Israèl. Ateges isih nduwèni rasa pitaya marang Sang Hérodès dadi bukti yèn bisa gotong royong. Sabab ing wanci kepungkur, sakaroné memungsuhan, udur bab panguwasa.

Kasil pambudidayané, satemah Pilatus lan Hérodès wiwit wektu kuwi dadi mitra, padha-padha bawahané Kaisar Romawi. Nanging pilatus gagal gawé tentreming atiné dhéwé, lan gagal uga olèhé nentremaké wong Yahudi.

Hérodès seneng atiné, déné Pilatus ngajèni lan nganggep panguwasané. Mula dadi memitran becik. Saliyané iku, Hérodès bisa ketemu weruh Sang Yésus Kristus adhep-adhepan. Sabab asmané wis kondhang saindhenging tlatah kuwasané, nanging Hérodès durung tau kelakon ketemu Gusti Yésus. Kepéngin weruh mujizat sing wis kawentar.

Nalika ditliti lan ditakoni, Gusti babar pisan ora mangsuli pitakoné Hérodès. Yohanès Pambaptis wus kapunggel suwarané déning Hérodès, wis dipatèni ditigas guluné déning Hérodès. Emut sing kaya ngono Gusti Yésus ora kewran ing paningal sarta penggalihé. Mulané Putraning Allah ora bakal mangsuli sarta ora bakal ngendika apa-apa Hérodès ngira, apa iki tanginé Yohanès kang ditigas guluné ? Apa urip manèh?

Hérodès ngolok-olok lan memoyok marang Gusti Yésus, merga ora kersa mangsuli pitakoné. Anggoné ngina, bebarengan karo para pasukané, malah ana jubah pakurmatan, diagemaké marang Gusti. Nanging kuwi ngemu teges ngécé lan ngina. Kanthi mangkono, Gusti dibalèkaké menyang Pilatus, tanpa ana putusan saka Hérodès.

Sing padha kautus Hérodès matur marang Pilatus menawa ora ana kaluputan kang pantes lamun Sang Kristus kaukum pati. Pengarep-arepé Pilatus, muga muga rakyat Yehuda mbiyantu Pilatus, bakal mbatalaké katetepané enggoné padha bakal ngukum pati marang Gusti Yésus. Ing batin, Pilatus bakal nylametaké Sang Kristus.

Kapribadèné Pilatus kaya mangro tingal, dadi munafik. Mratélakaké yèn Gusti Yésus ora duwé kaluputan. Nanging atiné bakal gawé senengé Pinituwa lan pemimpin Yahudi. Sawisé paseksi yèn tanpa kaluputan ing sugengé Sang Kristus, Pilatus isih saguh ndhawuhaké ukum sabet, ukum cambuk utawa ukum sesah. Kuwi amrih wong Yahudi bisa mendha pangamuké. Pilatus kuwatir bab nesuné wong Yahudi. Awal bobroking kapribadèné Pilatus, merga olèhé mangro tingal, munafik.

Mangsa Riyaya Paskah, padatan, Pilatus mènèhi bonus. Mènèhi hadiah marang bangsa Yahudi, arupa “Pilatus mbébasaké tawanan wong Yahudi. Olèh kebébasan “. Wong Yahudi dadi seneng. Bab kuwi bakal dicoba déning Pilatus, supaya wong akèh nyawang sengsarané Gusti Yésus, yèn runtuh welasé bakal njaluk luwaré Gusti Yésus.

Nalika ana tawanan sijiné sing jeneng Barabas uga diunggahaké ing ngarepé wong akèh, supaya dipilih. Barabas kuwi dianggep pembrontak, kalebu penjahat gedhé ing wawasan angger-angger Roma. Mesthiné rakyat bakal nglilakaké Barabas sing diukum, lan bakal milih Sang Yésus kang diluwari. Pilatus njaluk pepesthèn, sapa sing kudu diluwari ing dina Riyaya iku.

Sajroning atiné Pilatus ana pétung, wong Yahudi ora bakal milih Barabas luwar, merga dhèwèké tukang matèni wong. Mesthi bakal milih Yésus, Rabi kang salèh iku. Apa manèh wong akèh padha weruh mujizat lan kaélokan sarta pitulungan marang wong lara pirang-pirang. Mesthi padha milih Gusti Yésus kang kudu diluwari. Uga kèlingan bab panduwané ingkang garwa Sang Pilatus, sajroning pangipèn, kaya ana wisik yèn Gusti Yésus iku wong kang ora luput, suci lan bener. Mula kakungé disuwun aja gawé putusan sing nyilakani wong suci kuwi.

Sang Pilatus kena pengaruh impèné ingkang garwa. Nyata bingung lan sejatiné was-was. Pikirané Pilatus, padha karo saben manungsa kang ora wanuh marang Gusti Allah, padha karo batiné manungsa kang ora duwé rasa wedi asih marang Gusti Allah, banjur golèk kepénaké dhéwé. Kemresik-resik, suthik lamun didakwa njalari dadi lan sédané Sang Kristus. Sajroning pendhapa sidhang Gubernuran, saya akèh bukti bakal ènthèngé Gusti Yésus nampa putusan. Kosok baliné ing palataran, para ahli kitab, para pinituwa Yahudi lan para ulama mropokasi lan ngojok-ojoki rakyat, menawa Yésus iku penjahat sing luwih gedhé katimbang Barabas. Amarga anggoné ngaku dadi Putraning Allah. Ngaku Sang Mésias, lan madhakaké karo darajating Allah.

Mula wong Yahudi milih sing diluwari: Barabas. Lan marang Gusti Yésus, panjerité wong Yahudi: Yésus kasaliba, kasaliba ! – Kuwi ora gawé maremé Pilatus, sejatiné nurani krasa yèn sidhang kuwi tanpa kaadilan, nanging Pilatus tetep mangro tingal lan kemresik-resik. Mangka wong akèh padha mbengok: “ YÉSUS KASALIBA, KASALIBA YÉSUS !!”

Ing kitab Injil Lukas 23: 22, ana tinulis pitakoné Pilatus marang wong akèh, anggoné bakal isih mbélani Gusti Yésus. Gubernur Pilatus nuli takon sing kaping telu, marang wong akèh mau, pangandikané: “Kadursilan apa sing wis ditindakaké déning wong iki? Nanging salahé apa? Aku ora nemokaké luputé wong iki, sing patut dipatrapi paukuman pati! Wong iki arep dakgebugi, nuli dakluwari.” Kuwi upayané Pilatus bakal nylametaké Gusti Yésus kang kaping teluné. Digebugi thok, banjur luwar.

Nanging kuwi uga ditulak déning wong Yahudi. Amarga para pinituwa wis nyekoki ala. Pilatus ngira wong Yahudi bakal wis marem yèn weruh Yésus digebugi. Lan mbatalaké anggoné ngajokaké putusan ukum salib mau. Sing dadi prekara dudu kuwi, nanging nyata menawa Pilatus mung dadi alaté wong kang emosi tur ora wanuh kaadilan. Ora wani mbélani wong kang tanpa dosa, amarga miris marang wong akèh.

Ana ngarepé wong akèh, Pilatus wijik. Ngresiki tangané. Dadi pratélan yèn Pilatus ora tanggung jawab bab “ darah suci” kang bakal wutah lamun sinalib mengkoné. Nanging wong Yahudi kanthi sora padha mbengok: “Walating darah suci menika katindhihna ing gesang kawula lan anak turun kawula !”

Pilatus banjur ngluwari Barabas.Gusti Yésus dipasrahaké marang wong Yahudi.

Ing angger-angger Yahudi, yèn wong bakal kasalib kuwi digebugi lan disabet luwih dhisik kaping telung puluh sanga sabetan. Bangsa Romawi luwih kejem manèh, amarga nyabeti pesakitan mau kanthi pecut sing upat-upaté ditancepi timah paku kang landhep, mula bisa gawé kurban lan akèh sing nganti mati disabet.

Prajurit Rum, narik Gusti Yésus lan ngolok-olok. Gusti kanggo dolanan, merga padha krungu menawa Panjenengané disebut Ratuning wong Yahudi. Gusti diagemi jubah ungu, lambang kawibawan. Nanging disabeti ana ngarepé wong akèh lan dipepoyok kaluwih-luwih. Merga anggoné krungu yèn Panjenengané Raja. Isih ana pangina liyané, ana oyod-oyodan eri dienam, kaya déné ujud makutha raja. Lan makutha eri kuwi dipasang kanthi kasar, ditumpangaké ing mustakané Gusti Yésus. Gusti Yésus diagemi makutha eri kang landhep lancip. Banjur digawèkaké teken saka wuluh, dadi tekené Sang Kristus kang diina merga ngaku dadi Rajaning Wong Yahudi. Karo mbengok ngécé: “ Ratuning Yahudi, jaya! – Hidup Raja Yahudi. “ Bola-bali tekené kuwi disaut prajurit banjur kanggo nyabet Gusti Yésus, sarta pasuryané Gusti bola-bali diidoni.

Pilatus isih ngupaya ngyakinaké wong Yahudi, yèn Gusti Yésus ora kagungan kaluputan. Kanthi mangkono Pilatus malah didakwa yèn mbélani Yésus. Lan ora pantes dadi pejabat kang pinercaya déning Kaisar Rum. Apa Sang Pilatus bakal gawé khianat marang Romawi? Mangkono wong Yahudi anggoné mojokaké atiné Pilatus.

Wong Yahudi ngugemi kanalarané. Sing sapa ngaku dadi Putraning Allah, madhakaké dhiriné kaya Gusti Alah, kuwi nyawiyah. Menghujat! Kuwi kudu diukum.

Pilatus isih ngudi amrih Gusti Yésus mangsuli blaka apa anané, supaya bisa diluwari. Amarga Pilatus kaya dadi kunci “lepas luwaré” Gusti utawa sida lan orané Panjenengané kaukum salib. Panguwasa ana ing tangané Pilatus. Nanging Gusti Yésus kanthi tegas ngendika: “ Sampéyan ora kagungan panguwasa kanggo nglawan Aku. Kejaba yèn diparingaké saka ngaluhur. Lan wong kang masrahaké Aku marang Gubernur, dosané luwih gedhé.”

Pangandikan iki kawiyos, amarga Pilatus disasaraké déning Imam Agung kang masrahaké Panjenengané. Lan Imam Agung disasaraké déning atiné dhéwé kang adigang, adigung adiguna bab agama. Katoné becik niyaté Pilatus, nanging mung mandheg ana ing kompromi lan mangro tingal, luput lan bener dadi campur adhuk. Sikepé munafik.

Ruwet banget pikirané Pilatus. Sasisih ngerti yèn Gusti Yésus kagungan panguwasa nglawan kadursilan. Sasisih kaancam para wong Yahudi yèn ngantiya ngluwari Gusti Yésus. Akibaté, Pilatus ora nindakaké kaadilan. Bisa uga sesambungané karo Kaisar ora becik, amarga Pilatus kerep nindakaké kang ora samestiné. Ora tinarbuka apa kang ditindakaké, Kaisar bisa uga ora ngerti alang ujuré yèn ana prekara ing Yéhuda. Bisa uga, Pilatus uga wis dirancang digawèkaké layang pamecat.

Mula, bab Gusti Yésus Pilatus uga lapur apa anané, nanging yèn nganti ngluwari Gusti Yésus, wong Yahudi bakal nglapuraké menawa Pilatus gawé khianat marang Kaisar. “ Yèn ngluwari Yésus, panjenengan sanes sahabat kaisar”- Yahudi ngancam.

“ Sawangen ratumu !” – Pilatus narik Gusti saka tengahing pengawalan, supaya disawang wong Yahudi, temah mrenthul welasé marang Gusti Yésus. Kuwi sawijining upaya manèh amrih Pilatus bisa ngluwari Yésus, disarujuki wong Yahudi. Nanging para pemimpin Yahudi tetep ndakwa menawa Gusti Yésus wis gawé kaluputan gedhé. Pilatus pitakon: “Apa aku kudu ngukum salib marang Ratumu?- Wangsulané wong Yahudi: “ Kula mboten gadhah Ratu kajawi namung Kaisar !” - Kanthi pitembungan kaya iku, ateges wong Yahudi ora precaya menawa Gusti Yésus iku turun Dawud, lan ora ngandel yèn Sang Mésias iku Gusti Yésus. Panjenengané iku dianggep dudu Sang Al-Masih. Kuwi wis disélaki déning wong Yahudi. Purw Dum 49:10 Yéhuda bakal nyekel pangwasané keprabon, turuné bakal ana sing dadi raja ing selawas-lawasé. Bangsa-bangsa bakal padha saos bulu-bekti marang dhèwèké, sarta nyembah lan sujud ana ing ngarepé.” - Pameca iki ngener marang Gudti Yésus, nanging wong Yahudi pancèn ora ngandel utawa pancèn ora ngerti sing bener. Senajan ngaku dadi ahli kitab suci.

Pilatus ora duwé pilihan liya, satemah gawé kaluputan anyar, merga wedi marang pangancam. Pilatus banjur masrahaké Gusti Yésus supya kaukum salib. Para pangiring sing njaga, nyandhak Gusti Yésus manèh banjur diglandhang lumaku karo nerusaké olèhé gawé pamoyok lan ngolok-olok. Pra prajurit nyopot -jubah ungu – disalini agemané Gusti Yésus piyambak, banjur kadabyang metu, nuju papan paukuman salib menyang gunung Pacumplungan.

Sajroning sejarah, Pilatus kacathet dadi wong sing degil, keras kepala. Kuwi amarga anggoné bola bali nduwa karepé golongan Yahudi. Lan katon menawa saka rékadayané Pilatus, bakal mbébasaké Gusti Yésus. Débat karo pemimpin Yahudi bab Gusti Yésus, malah uwoh disujanani, déné mratélakaké menawa sing padha meksa paukuman pati marang Sang Kristus kuwi ora adil.

Pasrahé Pilatus marang wong Yahudi supaya Gusti Yésus disalib, kuwi sejatiné netepi sabdaning Allah. Lan uga pangandikané Gusti piyambak, menawa sawisé séda sinalib Gusti bakal kamulyakaké. Injil Yohanès 3: 14-16, Nalika ana ing ara-ara samun Nabi Musa manjer ula tembaga ana ing kayu, iya kaya mengkono Putrané Manungsa bakal dipanjer ana ing kayu, supaya saben wong sing precaya marang Panjenengané ngalami urip sing sejati. Awit saka gedhéning sih-katresnané Gusti Allah marang jagad, nganti Panjenengané ngurbanaké Putrané ontang-anting, supaya saben wong sing precaya marang Sang Putra mau ora nemu karusakan, nanging ngalamana urip langgeng.

Kasengsaran sacara rohani lan jasmani, nyerang Gusti Yésus kaya kinroyok sayuta dhuhkita. Mula tindaké mikul salib uga krasa dadi momotan sing nyengsarakaké banget. Wiwit ditangkep ing Gètsémané, Gusti durung saré saliyepan baé durung. Didabyang lan astané dibanda, digawa menyang pengadilané Kayafas, digawa menyang pengadilané Pilatus, digawa menyang kedhatoné Hérodès, bali manèh menyang kedhaton Gubernuran Pilatus. Jumeneng ing pengadilan lan tindaké suwé banget, karo nampa pangecé, pangina, digebug, disabet, ditapuk, diidoni pasuryané, darahé trocosan. Prajurit Romawi milara, nancepaké makutha eri ing mustaka. Kasengsaran kang tumpuk undhung, njalari nalika ngangkat salib ing Via Dolorosa, nyata nandhang kesayahen. Sang Sabda manjalma dadi Cempé Kraton Swarga, nyata dadi insané sejati, uga sengsara.

Kasengsaran rohani jasmani kang nglebur luluh sipat lembah manah, dadi sulayah lan kesayahen banget. Kaya bakal nglebur katulusan alusing penggalih, ngrusak sipat welasan sarta kaya bakal nglebur Gusti kang tansah nandukaké Katresnan sejati.

Dilabuhi kaya mangkono, mesthi baé banjur ènget, anggoné Yudas Iskariot gawé khianat. Enget nalika disélaki déning Pétrus, jaré ora wanuh karo Panjenengané. Emut anggoné para murid padha pasulayan batin merga saingan rebut ngarep, sapa sing pinunjul dhéwé. Lan sanyatané saka taman Gètsémané nalika Gusti ditangkep mungsuh, kabèh padha lumayu sumingkir, luru pandhelikaning badan.

Nalika iku, isih sambung sumambung gilir gumanti kasengsaran kang kudu dilakoni. Binarung sacara insani ( Elinga Gusti Yésus jumeneng Al Masih, dadi manungsa sejati, kang jangkep kaya sejatining manungsa), Gusti uga ngraosake luwé, ngelak lan sayah sarta raos sakit lan perih, kaya sejatining manungsa. Insani nyata sengsara banget, sanajan Ka-Alahané tetep ngregem panguwaos ing swarga lan ing bumi. Tindaké niba tangi, ngluwihi tikel tekuk katandhing nalika digodha déning Iblis ing ara-ara samun. Sacara insani, ujian kaya kuwi ya Gusti piyambak sing bisa ngangkat.

Ana pengawal prajurit papat cacahé kang ngirit Gusti menyang Golgota. Prajurit mau banjur mréntah Simon Kiréné mbiyantu Gusti Yésus mikulaké salib tekan papan pacumplungan, Gunung Golgota. Nalika semana, yèn ora dipeksa ora bakal ana sing gelem kanthi rilaning ati, mikulaké salibé wong kang bakal kaukum. Amarga sesambungan karo pesakitan kang bakal disalib iku dadi aib lan najis gedhé. Ing bab iki apa ana rasa jero kang bisa digegilut?

Kang umumé diarani najis lan aib, bareng Simon Kirené nglakoni leladi marang prajurit mau, sarta leladi marang Gusti wujud pambiyantu, kagaliha. Lakuné Simon ana ngendi? Mesthi ana perangan ngarep. Lan lakuné iring-iringan nalika semana, uga gumantung marang rancak lan orané lajuné salib Kristus kang dipikul déning Simon. Sing kaanggep aib lan najis, satemah dadi pemimpin lakuné rombongan nuju Golgota Kelakon bisa leladi marang manungsa para prajurit, lan utamané leladi kagem Gusti Yésus. Tambah abot lan sengsara lakuné Simon, nanging pinilih, bisa dadi kabungahan.

Nalika iku wong akèh lan ana prajurit wolu, ngirit lakuné wong durjana loro. Kang bakal bareng disalib karo Gusti Yésus. Durjana loro mau, ing sandhuwuré salibé sing dipikul dhéwé, katulisan jenengé, asal usulé lan saka kutha ngendi anggoné dadi jahat. Durjana loro, utawa penjahat loro mau katon isih bisa ngangkat salibé dhéwé, amarga sadurungé ora ngalami panyiksa kaya sing ditampa Gusti Yésus.

DÉNÉ Gusti Yésus piyambak, tulisan kang ana ing sandhuwuring salib, béda karo para durjana. Gusti bakal kasalib bareng karo para durjana, senajan dudu maling dudu penjahat lan dudu durjana. Nanging sejatiné Ratuning Para Ratu, Gustiné para Pangéran, lan Nabining para Nabi. Tulisan identitas pesakitané tinulis ing telung basa. Basa Ibrani, basa Agama; basa Agama merga rohaniawan; basa Yunani kanggo kaum intelék; lan basa politik, kang maknané bisa dingertèni déning wong akèh: “ RATUNING WONG YAHUDI “ Lan ana uga basa Yunani, basané kaum intelek. Paseksi kang ngaku jumeneng RAJA iki kang kanggep dadi sumbering prekara. Dianggep bakal,mbrontak nglawan Kaisar. Senajan Gusti naté ngendika, menawa Kratoné Gusti ora ana ing bumi iki. Senajan mangkono, ing kayu salib bakal katulis: Yésus Nasarani Ratuning Wong Yahudi. Tulisan iki, sejatiné wong Yahudi dhéwé nulak. Nanging kuwi dhawuhé Kaisar.

Pilatus tetep mratélakaké lan paseksi menawa Gusti Yésus ora nglampahi dosa lan kaluputan. Nanging , nalika Pilatus masrahaké Gusti Yésus supaya diukum salib, jroning batin kepéngin nuduhaké menawa sing ora adil iku wong Yahudi. Déné Pilatus wis ngukum tekan wates nyabet lan nggebugi. Déné paukuman salib amarga pandhesegé wong Yahudi. Banjur gawé tulisan ing sandhuwuring salib – RATUNING WONG YAHUDI.- Para pemimpin Yahudi ora sarujuk tulisan kuwi. Ngaku yèn kuwi dudu Ratuné. Wong Yahudi nerangaké, menawa nalika Yésus ngaku Ratuning Yahudi, kuwi pengakuné Yésus. Sejatiné kuwi dudu Ratuku – mangkono paseksiné Pemimpin Yahudi.

Yohanès 19: 21, ngendika: Para pengareping imam bangsa Yahudi nuli padha matur marang Gubernur Pilatus: “Sampun dipun serat ‘Ratuné wong Yahudi,’ nanging kaserata ‘Wong kuwi kandha, Aku Ratuné wong Yahudi.’ “ Pilatus tetep sedyané, ngucap: “ Apa sing tak dhawuhi nulis, ya ben mengkono !” Pilatus sing mauné takon bab apa sing diarani bebener? Senajan Pilatus ora sadhar, lagi nglakoni lan mbudidaya supaya sing bener ora perlu diowahi. Sing bener “ Yésus iku Ratuning wong Yahudi.” Lan Pilatus ora sadhar lagi berjuang demi kebenaran kuwi. Pangertèn Yahudi, pancèn utamané bangsa Israèl kang binerkahan lestari ing Yérusalèm, ing kraton Negara Yahudi, ingaran bangsa Yahudi. Lan sejatiné kuwi, kakarèné bangsa Israèl. Ateges Gusti Yésus iku Ratuning Israèl. Lan jaman saiki, pangertèn “Israèl Karohanèn” yaiku para wong sing precaya marang Sang Kristus. Israèl kasukman, karohanèn, babar pisan béda pangertèné karo tembung Israèl kadonyan. Israèl kadonyan iku politik. Nanging Israèl kasukman iku rohani. Wong Kristen, uga sinebut bangsa Israèl cara karohanèn. Lan iki ora kena kasengguh lan dipahami kaya Israèl politik kang nduwèni Negara kadonyan.

Akèh wong sing padha teka menyang Yerusalèm, merga kepéngin weruh bab tulisan kuwi. Anèh, aèng lan isi pitakonan kang jero maknané. Para wanita katon anggoné banget sedhihé, nyawang Ratuning Wong Yahudi sinalib. Padha nangis kanthi panjerit seru. Ora mreduli bakal diarani apa déning para Pemimpin Yahudi. Disaruwé apa disrengeni, babar pisan ora mreduli, ngesok rasa sedhihé kanthi tinarbuka.

Senajan panangisé para wong wadon kuwi pratélaning kasetyan lan simpati, nanging Gusti ora marengaké. Aja padha nangisi Gusti, nanging didhawuhi nangisi dosané saben pribadi lan dosané anak-anaké. Gusti Yésus priksa, apa kang bakal tumama marang Yérusalèm ing tembé mburi. Banget gawé giris lan tumekané kasengsaran gedhé. Bangsa Yahudi, ing tembé mburi bakal ngalami kasedhihan sing luwih. Malah bakal padha milih mati, upama gunung-gunung longsor lan ngurugi, bakal luwih seneng, amarga déning gunung mau kauripan dibebasaké saka kasengsaran. Sadurungé Yérusalèm digempur musuh, bakal luwih akèh paukuman salib katindakaké. Bangsa Yahudi bakal ngundhuh uwohing sikepé. Bangsa pilihan, ibaraté kaya pang, nanging dadi pang garing tanpa uwoh, amarga nuntut supaya Gusti Yésus diukum salib.Mangka rawuhé bakal mitulungi manungsa dosa, amrih olèh panguparaning dosa. Jagad padha nyarujuki menawa Sang Pamartaning Jagad, iya Sang Mésias malah disalib. Lan saperangan kang bakal uga kaukum salib, saka peranganing kulawargané.

Senajan para pamoyok nganggep Yésus Kristus kalah, nanging sejatiné Gusti Sang Juru Slamet nedhengé ngrampungaké pakaryané. Yèn wis rampung bakal ngasta kaunggulan. Mula para wanita kadhawuhan ora perlu nangisi Gusti. Nanging padha nangisa tumrap dosané Yérusalèm, yaiku kanisthané sing padha dedunung ing kono. Padha ora dikeparengaké nangisi Gusti, nanging tangisana awaké dhéwé-dhéwé.

Sédané Gusti Yésus, ora kena ingaran “mati sahid” – ora. Apa sababé? Lumrahé, mbélani agama, utawa mbélani bebener – lamun nganti tekan pati, banjur ingaran mati sahid. Nanging Gusti Yésus ora séda merga mbélani agama utawa bebener. Nanging sédané pancèn kalebu rancanganing Gusti Allah, anggoné bakal nylametaké manungsa dosa. Kuwi dalané olèh pangapura. Merga padha pracaya marang Hikmat Allah. Hikmating Allah kuwi iya Gusti Yésus kuwi. Amarga séda saka karsané piyambak, kuwi dudu martir. Dudu tumbal. Nanging panguwasa. Amarga Gusti uga bisa kalis saka pepati, yèn pancèn lila marang pati langgeng kang kang bakal kasandhang déning umat manungsa. Gusti Yésus bisa baé golèk wilujengé dhéwé nalika ditangkep mungsuh, lan bisa baé uwal saka salib. Nanging manungsa bakal nemahi pati naraka. Kaslametaning umat gumantung marang Gusti Yésus.

Nanggapi sédané Gusti Yésus, ora mung cukup kanthi trenyuh lan nelangsa. Apa manèh banjur paseksi: “ Ah mesakaké Gusti.” – Sing memelas mesakaké kuwi kita manungsa kabèh, déné nandhang dosa nganti tekan ngurbanaké Gusti Yésus. Payo padha melasi urip iki. Banjur ngungsi marang Gusti Juru Wilujeng. Rasul Paulus kagungan sikep tegas, nanggapi pangurbanan peparingé Gusti Yésus. Gal 2: 20, katulis: “Temah ingkang gesang menika sampun sanès kula malih, nanging Sang Kristus ingkang wonten ing kula. Gesang kula ingkang samangké menika mboten sanès namung krana kula pitados dhateng Putranipun Allah ingkang ngasihi kula, lan ingkang sampun ngurbanaken sugengipun kanggé kula.” Semono uga paseksiné ing Rum 6: 6 “Kita padha ngerti, yèn kaanan kita sing lawas wis mati bebarengan karo Sang Kristus ana ing kayu salib, supaya pangwasané dosa sing ana ing kita kasirnakaké, satemah kita ora dadi budhaké si dosa menèh.” Dené ing Korinta 5: 17, Paulus nulis: “ Sing sapa nunggal karo Sang Kristus, wong mau wis dadi titah anyar, sing lawas wis sirna, sing anyar tuwuh.”

Ing tanah Yahudi, para wanita nggawé “ramuan” kang banjur diwènèhaké marang wong kang bakal kaukum salib. Supaya nyuda rasa larané. Penawar rasa lara. Gusti Yésus uga ditawani nggunakaké ramuan iku, nanging Gusti ora kersa. Prabu Soléman, ing Wulang Bebasan paring nasihat: Ombèn kuwi wènèhna marang kang bakal kaukum.” - Sajinis miras, kanggo nyuda sesanggan sawatara.

Gusti kepareng nglampahi séda kanthi kasengsaran lan rasa lara kang sejati. Sampurnaning kasengsaran, dadi panebusing dosa manungsa sajagad raya. Lamun ora sadhar nalika sinalib, Gusti ora bakal ndedonga lan ngandika saka kayu palang salib kuwi. Isih ana kotbah lan paseksi penting banget kang bakal dingendikakaké ana ing kayu salib. Mula Gusti nulak minuman penenang kanggo “nawar rasa lara.”

Ana durjana loro kasalib bareng karo Yésus, ing kiwa lan tengené. Manut carita, kuwi kancané Barabas, sing bébas nalika pengadilan Pilatus. Salib sing tengah kuwi sejatine kanggo Barabas. Nanging wong Yahudi milih supaya Barabas dibébasaké, lan Gusti Yésus kang sinalib. Naskah tulisan Yahudi kuna, nyebut jenengé Barabas ingaran uga Yosua, tegesé sing nylametaké. Déné tembung Barabas, tegesé “ Anaké Rama.”.

Sajaké, wong Yahudi luwih ngandel menawa sing pantes dadi Mésias kuwi Barabas. Barabas dadi angen-angen bab timbulé Sang Mésias, berjuang nglawan Rumawi, kanggo nggayuh kamardikan. Gegayuhan kadonyan mangkono, luwih ngégla cetha ana ing pikirané para wong Yahudi. Mula diukum déning pamaréntah Rum, merga brontak.

Ing pikiran Yahudi, Mésias mesthi luwih mèmper maujud ing pahlawan sing kasad mripat, katimbang Mésias kang ngendikakaké menawa dadi Putraning Allah lan kratoné ora katon ana ing ndonya iki. Kuwi dudu sing diarep-arep déning bangsa Yahudi.

Sengsara banget wong diukum salib. Sekarat bisa sedina rong ndina. Kanggo nyepetaké patiné kang kaukum salib, padatan prajurit banjur njojoh lambung utawa ngepruk garèsé sikil, supata énggal tuntas. Sadurungé mati prajurit jaga, amrih sing nampa ukum salib ora diudhunaké déning mitra lan kulawargané sadurungé mati. Merga mesthi matiné wong kang kasalib, asring banget wong gumantung mau kanggo dolanan. Padatan nalika maku, isih kaiket ing kayu salib kang gumlethak ing lemah. Sawisé tangan utawa sikil dipaku, salib banjur diedegaké lan katanem ing bumi Golgota.

Para prajurit jaga, olèh bagéyan penganggoné si pesakitan ukum salib, kuwi wis dadi peraturané. Déné menawa sing mati mau dudu bangsa Yahudi, layoné - ditok baé gumantung ing salib, nganti dipangan manuk bangké. Sing senengané mangan bangké-bangké. Déné menawa duwé kulawarga, padatan sadurungé angslup srengéngé jenasah diudhunaké lan layon dirukti para krabat familiné.

Sadurungé tekan ing Golgota, Sang Kristus ngalami pangina lan panyiya ana ing pangadilan Pilatus lan Hérodès. Wis dadi kalumrahané prajurit kang ngawal muni-muni kasar lan ngolok-olok marang pesakitan ukum salib. Pancèn pagawéyané kaya mangkono iku. Nggetak-getak, nangani lan ngocèh njuwarèhi. Galak lan ngatonaké sadhisé. Semono uga durjana loro kang kaukum, ora luput saka watak kasaré sing ngawal laku.

Gusti Yésus kawiyos pangandikané kapisan nalika disalib, nyuwunaké pengampunan marang Sang Rama, amarga wong wong iku padha ora ngerti apa sing ditindakaké. Mula bener Rasul Paulus uga nerangaké: “Para pangwasané jagad iki ora ana siji waé sing ngerti marang kawicaksanané Gusti Allah mau. Saupama ngertia, wong-wong rak ora padha nyalib Gusti sing Mahamulya kuwi.” ( 1 Kor 2: 8 ). Pandongané Gusti saka salib: “ Dhuh Rama, tiyang tiyang punika mugi kaapuntena.” Iku sawijining pratelan raos, anggoné mreduli marang wong kang wus gawé dosa.

Ora perlu dadi débat manèh, menawa prajurit Rumawi ngundhi agemané Gusti Yésus. Kuwi netepi pamecané Nabi Dawud. Mazmur 22: 19 – “ Sandhangan kawula sami dipun edum-edum, sarta penganggé kawula dipun undhi.”

Nalika disalib diagemi makutha eri, ing sandhuwuring salib katulis “ Ratuning Wong Yahudi “. Katulusan lan cahyaning paningalé Gusti katon wibawa bisa rinasa. Kaya kamulyaning asih kang kacawisaké marang umat ana ing sugengé Gusti Yésus. Pangertèn mangkono mau, tumrap para wong kang tajem panggraitané sarta bisa ngerti marang maknaning Sabda lan pakarya-Né. Pamoyok lan pangina malah njalari saya mencoronging kamulyané Gusti Kristus.

Kasunyatan lan kayektèn kang kaagem déning Sang Mésias, caritané diwolak-walik déning para kang nyumurupi. Sejarah lan pakaryan suci maujud, nanging akèh kang padha nyélaki. Ing saben jaman tansah ana baé kang ngorakaké lelakon kang nyata kelakon kuwi. Mempeng banget anggoné padha nginger lan muter bebener.

Gunemé manungsa banjur isi pangundhat-undhat. Endi sing jarené bisa nggempur padaleman suci, lan bakal kabangun sajroning telung dina. La kok malah ana ing paukuman salib?

Endi buktiné sing jaré Putraning Allah, Allah kang sinembah déning wong Yahudi la kok malah ngetok baé, ora mudhun saka salib. Mangkono uga durjana sing ana sisihé Gusti. Nantang supaya Gusti lepas saka ukum, mudhun lan sisan mitulungi si durjana kang ngolok-olok mau.

Kabèh kuwi mau nyata bisa ditindakaké déning Gusti. Nanging dudu kuwi sing dadi tujuwaning karsa séda ing kayu salib. Pakaryaning Allah kagungan rancangan agung. Nylametaké manungsa, Nyucèkaké kanthi nebus dosa, lan bakal mberkahi kauripan swarga langgeng. Malah Panjenengané naté prasetya bakal paring Rohing Allah, yaiku Sang Roh Suci. Kuwi bakal kaujudan ing sauruting lelakon mulya.

Iba aèng lan gaibé, nalika maling durjana kang kasalib ing sisihé Gusti Yésus kang sijiné, matur marang Gusti. Supaya menawa Panjenengané mbésuk rawuh ing Kratoné, aja nganti kesupèn marang dhèwèké. Durjana mau uga mbélani Gusti, nalika diolok olok déning maling sing sijiné kang sinalib. Kandhané: “ Yèn awaké dhéwé pantes kaukum kaya mangkéné iki.Bareng Panjenengané, ora kagungan dosa lan kaluputan ….” – Éndah, anèh nanging nyata déné ana pratélan kaya mangkono. Durjana mau ana ing pamratobaté ing kayu salib, malah wis sabisa-bisa nglayani Gusti. Srana nyaruwé mitrané durjana sing ngolok-olok lan nantang Gusti Yésus. Kaya mangkono mau malah gagal katindakaké déning sekabat sewelas nalika Gusti kacepeng ing Taman Gètsémané kaé. Marang durjana kang mratobat mau, Gusti Yésus paring pangandikan: Pangandikané Gusti Yésus: “Ngandela, dina iki uga kowé bakal bareng karo Aku mlebu ana ing Firdus.” (Lukas 23: 43).

Pangandikané Gusti kang kawiyos saka salib, sing sepisan marang Sang Rama ing swarga, pandonga. Kaping pindho marang durjana kang sinalib ing sisihé Gusti. Lan kang kaping telu marang kaperluwané ingkang Ibu sacara insani, yaiku Ibu Maryam. Rinasa déning Maryam, kaya pedhang kang nembus ati. Cocok wecaning Siméon, telung puluh taun kepungkur nalika mbopong bayi Yésus ing Yérusalèm.

Katulis ing Lukas 2: 35. “Srana mengkono bakal kabukak wewadi-wewadi sing sumimpen ana ing atiné wong akèh. Kowé dhéwé bakal ngrasakaké sedhih, nganti atimu kaya tinuwek déning pedhang sing landhep.” Sambung lan ngener marang kadadéyan ing Golgota nalika Gusti sinalib. Amung Gusti Allah piyambak kang priksa presis, iba trenyuh lan nelangsaning biyung kang nyawang putra kanthi tawan eluh sarta saranduning sarira gemeter nyawang kadadéyan. Tumrap Sang Kristus piyambak, senajan lagi ngalami salib kasangsaran, ora ngalang-alangi anggoné migatosaké ingkang Ibu insani iku. Gusti mriksani Yohanès kang ngadeg nganthi Ibu Maryam ing sisihé.

“Panjenengané mirsa ibuné lan sekabat sing ditresnani padha ngadeg ana ing kono. Gusti Yésus nuli matur marang ibuné: “Ibu, menika ingkang Putra.” Nuli ngandika marang sekabaté mau: “Kuwi ibumu.” Lan wiwit dina kuwi sekabat mau mboyong ibuné Gusti Yésus ana ing omahé dhéwé.

Sang Kristus priksa menawa sakabat Yohanès bisa dadi anak kang sembada tumrap Ibu Maryam, ngluwihi sedulur-seduluré Gusti piyambak. Sabanjuré, kanthi lantiping batin, Yohanès mboyong Ibu Maryam. Sumingkir saka papan kang gawé giris kuwi. Bisa kagambaraké iba nggrantesé penggalihé Ibu Maryam lamun tutug nganti purnaning dina, lan mriksani Gusti Yésus ing akhir sugengé nemahi séda ing kayu salib. Mula senajan tanpa katrangan sabanjuré, kita kabèh yakin menawa Yohanès tumindak kanthi wicaksana, kaya marang ingkang ibuné dhéwé.

Senajan nalika iku Gusti Yésus pinenthang ing kayu salib, kita kabèh isih éling banget lelakon nalika miyosé rawuh ing Bètléhèm, lintang panjer ésuk sumunar ngabaraké bab wiyosé Sang Bayi Suci. Ngaré Bètléhèm kinclong gemerlapan, jagad sumringah. Béda nalika Gusti Yésus ndungkap sédané, gumantung ing kayu salib, jagad peteng wiwit bedhug jam rolas nganti jam telu soré. Langit surem, mendhungé peteng. Kaya ngabaraké bab bakal sédané Sang Yésus Kristus. Sajagad raya kaya katut dhuhkita sarta kemulan kasengsaran kang peteng. Petenging kahanan ngemu surasa winadi, isi dukaning Sang Rama marang Sang Kristus kang sejatiné banget ngasihi Gusti Yésus.

Pangandikan kang kaping pat, Eloi Eloi Lama Sabahktani, tegesé: Dhuh Allah kawula, Dhuh Allah kawula, kénging menapa Paduka nilar kawula?” Pangandikan iki miyak warana medharaké wewadi agung. Sanyatané minangka Putra kinurbanaké gumantung ing salib. Ditilar déning ingkang Rama, asal usulé Sang Kristus. Tembung kang kawiyos saka Gusti Yésus, pangandikan “ Allahku, Allahku ….” Ora nggunakaké tembung “Rama, Rama “- iki mengku karsa kang kineker jero. Pinisah karo Rama kang mahatresna, mula njerit marang Allah kang mahakwasa. Kaya Wecaning Mazmur 22: 2. “ Dhuh Allah kawula, Allah kawula, menapaa kawula Paduka tégakaken? Kawula sesambat, nanging Paduka tetep tebih lan mboten mitulungi kawula.” Lan ing nalika iku “darah suci mancur” – kanggo nebus dosaning umat manungsa. Ya iku wujuding weca ing kitab Yésayah:

Iki kaélokan, déné sumbering banyu kauripan, kelakon ngrasakaké ngelak, ngorong. Marang wong wadon Samaria, Gusti Yésus naté mulang: “ Sing sapa ngombé banyu pawèwèhku, ora bakal ngelak ing salawasé. – Malah banyu sing Ingsun paringaké kuwi ana ing uripé wong bakal dadi sumber kang ora asat nganti tekan urip langgeng.” – ( Yoh 4: 14 ). Banjur ana wewadi apa? Nalika Gusti gumantung ing kayu salib, sing krasa salit ngelak kuwi, sacara jasmani. Lan mbutuhaké banyu lumrah. Nanging kang pinaringaké déning Gusti dadi sumbering banyu kauripan kaya piwulang marang wanita Samaria iku, banyu rohani. Sang Kristus nalika gumantung ing kayu salib, mundhut banyu kanggo nyenyeger sarira. Nalika wong jaga bakal ngaturi banyu sing dikersakaké, ana sing atiné srei, sirik. Banjur ngucap: “ Aja, ora susah. Malah ayo dientèni baé, apa Elia bakal teka nulungi?” - Amarga wong wong padha krungu nalika Gusti Yésus ngendika : Eloi, Eloi …! Sabanjuré pancèn ana anggur asem sing diunjuk sethithik. Netepi pangandika ing Kitab Mazmur 69: 21, surasané: Cacad kawula damel aliting manah, ngantos kawula semplah; kawula ngajeng-ajeng piwelasing tiyang, nanging tanpa damel; ngajeng-ajeng tiyang ingkang saged nglipur, nanging mboten manggih. Malah kawula dipun sukani racun, lan nalika kawula kasatan, dipun ombèni cokak.

Sawusé ngunjuk anggur asem mau, Gusti ngendika: “WUS RAMPUNG.” Sing wis karampungan yaiku pakaryan agung anggoné Gusti wus nyipta bedhamèn antarané Gusti Allah lan manungsa dosa. Gusti Yésus ngrukunaké jagad lan swarga. Rasul Paulus, ing Kolosé 1 : 19-22, memulang mangkéné: “Sebab wis dadi kersané Gusti Allah piyambak menawa Sang Putra kagungan sipat ka-Allahané Gusti Allah ing sasampurnané. Iya lantaran Sang Putra mau, Gusti Allah ngrukunaké samubarang kabèh karo sarirané piyambak, dadia sing ana ing bumi, dadia sing ana ing swarga, yakuwi sawisé nindakaké pirukun srana sédané Sang Putra ana ing kayu salib. Dhèk biyèn uripmu adoh karo Gusti Allah. Malah kowé padha dadi mungsuhé Gusti Allah, merga saka penggawé utawa tumindakmu, apa déné pikiranmu sing ala. Nanging lantaran sédané Sang Putra, saiki kowé wis padha kadadèkaké para mitrané Gusti Allah, sing kairid menyang ngarsané, dadi wong-wong sing suci, resik lan tanpa cacad.

Nalika Gusti sambat, kena ngapa Allah nilar Panjenengané. Kacihna raos geter kang tanpa upama, merga pisah sawetara mangsa karo ingkang Rama. Banjur nggunakaké tembung Rama manèh, nalika masrahaké nyawa. Kaya kang kaweca ing Kitab Mazmur 31: 6. “Dhateng asta Paduka enggèn kawula mitadosaken nyawa kawula, dhuh Allah ingkang mahasetya, Paduka badhé ngluwari kawula.”

Gusti séda ing kayu salib, ingaran tumurun menyang naraka nggunakaké wanci sawetara, ngraosaké paukuman pati. Gusti séda. Lan kahanan dadi pulih, nalika Gusti kepareng masrahaké nyawa marang Sang Rama. Matur kanthi tembung Rama, Bapa. Gusti séda saka karsané piyambak, amarga lila legawa mbélani umat manungsa. Cocok karo pangandikané ing Injil Yohanès 10: 15 lan 18 : “ Ora ana wong sing bisa ngrebut nyawa-Ku. Aku rila ngurbanaké nyawa-Ku. Aku wenang ngurbanaké nyawa-Ku, lan uga wenang nampa nyawa-Ku menèh. Lan ya kuwi sing dikersakaké Sang Rama, supaya Daklakoni.”

Panjenengané masrahaké nyawa, merga pakaryané wus rampung. Yaiku pakaryan nylametaké manungsa, nyucèkaké lan paring kauripan. Pakaryan mau maujud ing séda sinalib kuwi. Gusti Yésus dadi kurban kaslametan. Wanciné kakurbanaké, wiwitané mbarengi kurban wanci ésuk, nganti kurban wanci soré. Wetara nem jam, Gusti wus tuntas sampurna makarya. Padatan, para pesakitan kang sinalib, ora bisa tekan pati dina kuwi, bisa rong dina utawa telung dina. Gusti gumantung ing salib dina Jemuah Adi, Jemuah Agung mung sajroning enem jam, lan wis rampung. Mula masrahaké nyawa. Marang sapa? Marang Sang Rama. Sang Rama ana ngendi wektu kuwi? Wektu Gusti masrahaké nyawa mau, nalika iku Sang Rama iya nunggal karo Gusti Yésus. Pancèn Sang Putra lan Sang Rama iku siji, lan nunggal dadi siji.

Gusti Yésus wus netepi angger-anggeré Nabi Musa. Kaya kang katulis ing layang Rum 8:3 “Apa sing ora ditindakaké déning angger-angger merga sèkènging daging kita, kuwi saiki ditindakaké déning Gusti Allah piyambak. Panjenengané wis ngukum dosa sing ana badané manungsa srana ngutus Putrané piyambak, sing rawuh ngagem sipating manungsa, kanggo nyirnakaké dosa. Gusti Allah enggoné nindakaké sing mengkono mau supaya angger-anggering Torèt bisa kita tetepi ana ing badan kita.” Kita para manungsa ora ana sing bisa netepi angger-anggeré Nabi Musa, mula Gusti kang gumantos nglampahi, kanggo umat manungsa. Lan wus rampung dilampahi. Semono uga Gusti gumantos nyulihi umat manungsa kang nandhang dosa, tumurun menyang naraka, nalika sédané, dadi sesulihé umat manungsa kang ditresnani Gusti.

Wanciné Gusti Yésus séda, merga masrahaké nyawané marang Gusti Allah, Bumi horeg, ana lindhu sing gawé kagum lan geteré wong pirang pirang. Ratuning Kauripan séda. Séda sacara insani.

Nanging sacara rohani, Ka-Allahané Sang Kristus nangèkaké wong mati. Mula para suci sing padha mati, tangi saka kubur. Mlebu ing kutha Suci, nunggil karo Gusti ing Kratoning Allah. Kuwi mujizat, kang mijil saka panguwaosé Gusti Allah kang kaasta déning Sang Kristus. Babar pisan ora ana cawé-cawéné umat manungsa. Rawuhé Gusti, kasengsarané, séda lan nganti tekan wunguné mligi saka panguwaosé kang tan kena kinaya ngapa. Pancèn panguwasané Allah.

Kordèn, yaiku tirai utawa singgetan ing Bait Suci Yérusalèm, singgetan kang misahaké kamar sucining asuci karo papan ibadah, kordèné belah. Kuwi ngemu teges, menawa sédané Gusti Yésus mbuwang singgetan pamisah, sing ngelet-eleti umat manungsa bakal sowan Gusti Allah. Malah Sang Kristus dadi dalan mlebu swarga.

Ambelah sesinggetan kuwi, sejatining kalenggahané Gusti minangka Imam Agung.Malah jumeneng Imam Agung sejati amarga ora mung ngurbanké getihing kewan kurban, nanging ngurbanaké darah lan nyawané piyambak. ( Ibrani 9: 3 ) “Apa sing ora ditindakaké déning angger-angger merga sèkènging daging kita, kuwi saiki ditindakaké déning Gusti Allah piyambak. Panjenengané wis ngukum dosa sing ana badané manungsa srana ngutus Putrané piyambak, sing rawuh ngagem sipating manungsa, kanggo nyirnakaké dosa. Gusti Allah enggoné nindakaké sing mengkono mau supaya angger-anggering Torèt bisa kita tetepi ana ing badan kita, sing uripé manut pangrèhé. Apa sing ora ditindakaké déning angger-angger merga sèkènging daging kita, kuwi saiki ditindakaké déning Gusti Allah piyambak. Anggoné geber, utawa tirai Bait Suci belah, kuwi dadi pralampita menawa Sang Kristus kang uga ngagem sipat insani, wus kepareng mbedhah sesinggetan. Uga nyaritakaké bab anggoné sarirané Gusti sinuwèk-suwèk, kaya geber belah, dadi dalan lumebu swarga. Kuwi mau kabèh dumunung ing kasengsarané Gusti Yésus.

Kaleksanané paukuman salib, sing ngayahi ana prajurit rolas lan perwira komandané siji. Lan mesthi padha krasa menawa ing paukuman salib dina iku ana kang ora adil. Yaiku kang kaetrapaké marang Gusti. Kabuktèn dumadi lindhu sing ngédab-édabi kang njalari rasa wedi lan giris. Lindhu kuwi mesthi pamalesé kang duwé panguwasa luwih. Sang Yésus pancèn béda banget karo para pesakitan salib umumé. Paseksiné komandan prajurit mau bab Sang Kristus: “ Nyata yèn Panjenengané iku Putraning Allah.” Gusti Yésus ngendika ana ing Injil Matéus: “Titènana waé, bakal akèh wong sing teka saka wétan lan saka kulon padha bungah-bungah bebarengan karo Bapa Abraham, Iskak lan Yakub ana ing Kratoné Allah.”

Ada anggotané Majelis San Hédrin nama Yusuf asal Arimatéa. Srawung becik karo Gubernur Pilatus. Kondhang yèn dhèwèké iku wong becik. Sugih lan ora umuk. Kalebu golonganing ulama Yahudi kang seneng ngudi kawruh kayektèn. Nalika Yusuf ngerti menawa Sang Kristus wus séda, banjur sowan Pilatus, nyuwun palilah bakal ngrukti layone Gusti Yésus. Olèh idin. Mula déning Yusuf Arimatéa, Gusti Yésus disarèkaké ana ing Taman makam watu sacedhaké Yérusalèm. Kubur kuwi digawé sadurungé, bakal kanggo cecawis kanggo kuburané Yusuf dhéwé ing tembé. Sanyatané kacaosaké marang Gusti Yésus. Senajan Yusuf kuwi dudu muridé Gusti Yésus sacara terang-terangan. Nanging tetepé panguwasané, lan jroning batin ngakoni yèn Gusti Yésus iku suci. Nalika Yésus ditulak donya, Yusuf ngurmati lan nalika diemohi jagad Yusuf tetep ngugemi panguwasané. Pilatus ngidinaké Yusuf Arimatéa ngrukti layoné Gusti, sawisé ana katemtuan menawa Gusti wus séda temenan.

Yusuf Arimatéa banjur tuku kain lenan becik kanggo ules layon. Lawon, ules jenasah utawa kain kafan kang pinilih kang kaaturaké marang Gusti Yésus, mratélakaké sikep urmat tresna lan precaya marang kang dirukti. Yusuf olèh mitra ngrukti Gusti Yésus, yaiku Nikodémus.

Nikodémus iku sawijining guru lan pemimpin Yahudi, kang sesidheman uga memuji lan precaya marang Gusti Yésus. Katresnané katon nalika banjur manunggal marang Yusuf Arimatéa, bebarengan ngopèni lan nyarèkaké Gusti Yésus ing taman makan ing sacedhaké Gunung Suci Yérusalèm. Kabèh mau mujudaké cihnaning precaya. Amarga wektu semana, dadi murid sesidheman kuwi baé wis isi bebaya.

Utawa kita kudu mangertèni, menawa pancèn Gusti Yésus piyambak kang ngersakaké kuwi kelakon.

Anggoné Yusuf lan Nikodémus nyarèkaké Gusti Yésus ing pamakaman, kanthi urmat lan semangat ngabekti marang Raja. Kaya weca kang katulis ing jaman sadurungé. Sédané kanthi ngalami sengsara lan ditulak déning jagad, nanging kuburé kanthi pakurmatan. “Sédané pinesthi awor karo wong ala, nanging layoné disarèkaké ing kuburané wong sugih, merga ora tau nindakaké piala, lan ora tau goroh.”

Sarèhning Yusuf saka Arimatéa kuwi wong sugih, olèhé yasa kuburan wujud kamar “ ruang “ jembar, senajan uga kanthi ndhudhuk kaya gawé guwa. Mula sawetara uwong bisa mlebu ruang mau, banjur ya ana ing kono layoné Gusti Yésus dirukti diurmati. Dicaosi wangi-wangian, kain lenan, disiram diresiki nganti purna. Para wanita pandhèrèké Gusti nyawang ora adoh saka papané wong loro mau ngrukti layon. Déné murid liyané, kaya wis sumebar golèk papan dhéwé-dhéwé.

Para pemimpin Yahudi wektu iku lagi ngapa? Mesthi baé lagi padha ngumpul lan ngira menawa anggoné mbudidaya nyingkiraké Gusti Yésus wis rampung sampurna. Isih nyimpen gething lan nyimpen ati memungsuhan marang Gusti Yésus. Nanging katon menawa padha rumangsa dadi tokoh, bisa gawé senengé Gusti Allah, mbélani agama. Kuwi manut pikirané wong Yahudi lan para pemimpiné. Apa atiné padha tentrem ?

Kena diarani babar pisan ora. Sababé? – Sabab para ahli kitab, wong Farisi lan para pemimpin pinituwa Yahudi ngerti, menawa sejatiné ora kena nindakaké kaya mangkono marang Gusti Yésus. Sacara kolektif, wani. Sejatiné ing nuraniné sumelip rasa mangu-mangu tumrap tumindaké. Kelakoné kabèh mau amarga wong Yahudi nuruti kekarepaning ati, kanggo njaga ajining tata-lair.

Para ahli kuwi isih éling pangandikané Gusti Yésus, menawa bakal tekan pati, nanging telung dinané bakal tangi manèh saka anatarané wong mati. Gusti bakal wungu saka séda. Kuwi sing njalari atiné padha mangu-mangu, bingung lan semu kuwatir. Apa kira-kira bakal kedadéyan temenan? Rasa was-was kuwi njalari padha gumrégah sowan Gubernur Pilatus, nyuwun supaya kuburé Gusti Yésus disegel bakuh, lan dijaga. Kanggo ngawékani menawa Gusti Yésus tangi temenen, utawa menawa ana sing nyolong layoné banjur dikobrakaké “tangi saka pati.” - Cekaké, pasaréyané Gusti dijaga prajurit.

Nalikané Gusti sinalib, mitra raketé Gusti Yésus padha nyawang saka kadohan merga kanyatan salib kuwi gawé nglokroning semangat. Guru lan pangon panutané wis karebut mungsuh, Apa bakal mati kaya lumrahing manungsa, banjur rusak ing kubur. Apa bakal tangi temenan? Para sobat mitrané nyandhang prihatin lan was-was banget. Guru lan Gustiné naté ngendika menawa dadi dalaning urip. Sing sapa precaya bakal urip najan wus mati. Nanging saiki nyatané kepriye? ( Yoh 11: 25 ).

Panjenengané uga wus naté ngendika, menawa duwé kwasa masrahaké nyawa, lan mundhut wangsul kanthi panguwasa. Saiki malah katangkep lan kasalib déning mungsuh, apa bakal kwasa mundhut wangsul nyawané? ( Yoh 10: 17, 18 ).

Menawa sanyatané Gusti Yésus bakal wungu manèh sawisé séda, nyata kuwi dadi kalahé sing padha nyalib, ateges wulangané bener. Nanging, nyatané nalika iku Gusti sinalib lan ora bisa mudhun kanthi ngetog karosan panguwasané. Dadiné bakal kepriyé?

Manut petungan dina Yahudi, wunguné Gusti ing pungkasané dina katelu. Jemuah malem Setu, nalika srengéngé angslup ing ufuk kulon, kuwi kawitaning dina Sabat, manut petung dina Yahudi. Kuwi kalebu dina kang kaping telu saka sédané Gusti Yésus. Déné wunguné Gusti, dina pungkasan dina katelu, wetara subuh dina Minggu sadurungé mlethèk surya, sadurungé jam enem ésuk. Sarirané Gusti lepas bebas saka pangiketing lawon, lan lawon, kain kafané, ditilar ana ing makam tanpa cacat. Ora rusak. Tanpa alangan Gusti wungu ing Dina Minggu ésuk, lan miyos saka kubur yasané Yusuf.

Para murid wanita saka Yérusalèm, jangkep sangu uba rampéning ziarah, padha teka menyang kubur. Bakal ngrukti layoné Gusti Yésus, kang dikira isih ana ing kubur. Kanthi mangkono nyata, menawa para murid ora ngyakini banget menawa dina katelu Gustiné bakal wungu.Buktiné isih nggolèki Sang Guru menyang kuburan. Mangka sadurungé wis ana pangandikané Gusti, yèn bakal wungu ing telung dinané.

Sadurungé para wanita kang dadi murid setya kuwi tekan kubur, malaékat suwarga wus ndhisiki tekané. Malah kubur wus menga, lan kubur wus suwung. Utusan suwarga mau kaya-kaya mung kari ngentèni tekané para wong wadon kuwi, saperlu pinaringan kabar kang mbungahaké. Menawa Gusti Yésus wus wungu saka séda.

Nalika Maryam Magdaléna nyumurupi watuné tutup kubur kang gedhéné semono wus nggoling, dhèwèké ngira yèn layoné Gusti Yésus wus disingkiraké déning mungsuh. Layoné Guru Gustiné kang banget ingurmatan, wus ilang.Terus sapa sing nyolong?

Para wong wadon mau banjur ngabari Pétrus lan Yohanès, menawa kubur wus suwung. Para murid banjur padha bali menyang kubur manèh, Pétrus lan Yohanès mlebu ing papan sekawit layon kasarèkaké. Sing ana mung lawon kang udhar. Lan ora rusak. Krasa yèn lepas udharing lawon ora saka tangan manungsa lumrah. Mesthi saka panguwasaning gaib. Pancèn Gusti Allah piyambak kang ngrancang wunguné Gusti kuwi. Pétrus bingung. Nanging Yohanès béda, isih bening èngetané, menawa Guru Gustiné ora ilang merga dicolong mungsuh, utawa diusung déning murid kekasih liyané. Yakin yèn ora.

Kubur kang menga lan suwung, kuwi bukti nyata yèn Gusti Yésus wungu. Upama ilangé disimpen déning wong Yahudi? – Ora bakal kedadéyan. Upama diumpetaké déning para pimpinan Yahudi, mesthi bakal nulak lan nampik pratélaning umat menawa Gusti wungu. Yèn wong Yahudi ora nulak katrangan lan kabar sing sumebar, kuwi tegesé pinituwa lan pemimpin Yahudi ora ngumpetaké layoné Gusti. Tegesé, Gusti pancèn wungu temenan saka antarane wong mati, ing dina kateluné. Isih mangu-mangu?

Nalika Maryam Magdaléna ndheprok sedhih ing kubur, sejatine malah kudu bungah. Senajan kubur kothong, suwung. Amarga ing samburiné kang kelakon kuwi kasimpen berkah kabungahan. Gusti Yésus wungu, tegesé unggul saka pepati.

Dumadakan ana sing takon, Maryam lagi nindakaké apa ana kono. Maryam ngira sing takon kuwi tukang kebun, juru taman kang nyaketi. Sing dianggep juru taman mau disengguh sing ngelih layoné Guru Gustiné lan didhelikaké. Pitakon, digawa menyang endi layoné Sang Guru. Sing disengguh juru taman mau nimbali: Maryam ! - Maryam ora pangling. Suwara kuwi suwarané Gusti Yésus, sang pangon kang sejatiné Guru lan Gustiné. Wedhus-wedhus iya wanuh lan nitèni suwarané, kaya Maryam Magdaléna.

Maryam yakin yèn kuwi Sang Guru Yésus. Mula banjur kanthi kagum lan bungah matur: “Rabuni !” – Tegesé, Guru, Gusti ! – Lan kaya bakal sujud nyénggol sampéyané Gusti. Nanging Gusti banjur paring dhawuh: “ Aja, aja nggepok Aku, amarga Aku durung sowan marang Sang Rama.” – Iki ngemu piwulang, menawa sawisé Gusti kamulyakaké, ngagem sarira mulya, sesambunganing umat karo Sang Juru Slamet iku sesambungan sacara Rohani. Sing utama dudu sesambungan tatalair, nanging Rohani. Pangibadah uga ora ibadah ritual, nanging rohani. Marang wanita Samaria Gusti Yésus paring kotbah: “Gusti Allah kuwi Roh, lan wong sing arep nyembah marang Gusti Allah kudu nyembah Panjenengané kaya sapamisiké Roh.” Wong wadon mau nuli matur marang Gusti Yésus: “Kula sumerep bilih Sang Kristus badhé rawuh. Menawi rawuh, Panjenenganipun badhé nerangaken samukawis dhateng kita.” Pangandikané Gusti Yésus: “Iya Aku, sing lagi ngandikan karo kowé iki Panjenengané.”

Mula ing jaman saiki, yèn anggon kita manembah kanthi ngendelaké marang kawujudan-kawujudan, kudu ketemuné manifestasi-manifestasi, nggolèki suwara-suwara, bebisik lan maujuding sesawangan sajinis wahyu, akèh sing bakal kecelik lan klèru. Sabanjuré, pawarta saka Gusti Yésus pribadi, kapisanan ditampa Maryam Magdaléna, supaya énggal kawartakna marang murid liyané. menawa Panjenengané wus wungu, lan wus ngetingal. Maryam wus ketemu. Panjenengané bakal kundur menyang swarga papan asal-usulé rawuh iya saka swarga. Supaya Maryam énggal ngabaraké marang para sedulur. Tembung sedulur, kang luwih raket katimbang mitra, amarga anggoné Gusti mratélakaké katresnané. Senajan para “mitra” wis nilar Gusti sumingkir saka taman Gètsémané dhèk embèn, nanging kabar bungah dina iku katujokaké marang para mitra sakabat uga, kanthi sesebutan “para sedulur.” Ora mung sakabat utawa murid.

Gusti Allah uga bakal dadi Ramané saben sakabat lan murid, lan sapa baé kang precaya marang Sang Kristus. Sang Kristus piyambak uga ngendika marang para sakabat: “ Aku bakal munggah ing ngarsané RamaKu lan Ramamu, marang AllahKu lan Allahmu.” – Ana ing sang Kristus Yésus, para wong pracaya dadi putraning Allah . Kaputran kita, merga saka Gusti Yésus. Déné sesambunganing Kaputran antarané Allah Sang Rama lan Gusti Yésus, kuwi sawijining ASALI, ora bisa kaungkap déning pikiran.“Sebab Roh sing diparingaké déning Gusti Allah marang kowé, kuwi ora ndadèkaké kowé dadi budhak, temah kowé padha urip sajroning wedi. Nanging kosokbaliné, Rohé Gusti Allah kuwi ndadèkaké kowé dadi para putrané Allah. Lan merga pangrèhé Rohé Gusti Allah kuwi, kita padha nyebut Gusti Allah: “Rama! Ramaku!”

Para murid pria, ora gampang ngandel. Wong padha ragu lan mangu-mangu, supaya pungkasané dadi ngandel lan pracaya banget. Ngetingal kang kapindho, Gusti Yésus marang para murid wanita. Ora marang murid pria. Amarga panguwasa rohani, para murid dadi saya kumandel, merga saka anané bukti bukti ngetingalé Gusti Yésus.

Kabar bab wunguné Gusti saya sumebar. Prajurit jaga lapur marang para pinituwa Yahudi. Wong Yahudi ngrékadaya, gawé akal supaya para prajurit padha ngakua, yèn nalika jaga lan keturon, murid-muridé nyolong layoné guruné. Prajurit prajurit mau disogok nampa bayaran dhuwit, dibeseli supaya paseksi goroh.

Dosané para pinituwa lan pemimpin Yahudi, gedhé banget. Padha ngerti yèn para murid ora nyolong layoné Sang Guru. Nanging gawé paseksi lan pawarta goroh. Banjur madhakaké “wunguné” Gusti, karo “lakuning maling nyolong layon.” Iki dosa gedhé. Pangina lan panyenyamah marang kang Mahamulya. Lan kabèh mau déning pakaryaning Roh Suci, iya Rohing Allah, iya Allah piyambak kang dedunung, dhedhampar ana ing Sang Putra, kang wus kanthi suka lila dadi kurban panebusing dosa, séda sinalib iku.

Para Imam Ulama Yahudi, para Pemimpin Yahudi lan para ahli kitab, Farisi, nyata kabukten nyenyemah marang Gusti Allah. Nyogok prajurit, lan ngina pakaryané Sang Roh Suci. Bangkit – wunguné Gusti dianggep kaya pakaryané maling. Nalika Gusti nindakaké mujizat, jaréné saka kekuatan Baalzebul. Mangka saka kakuwataning Allah. Malah saiki sing ndakwa nglakoni nyawiyah, menghujat, marang Gusti Allah.

Unggul saka séda, dadi bukti nyata lan panguwasa sing tanpa tandhing. Nalika gumantung ing kayu salib, Gusti durung ngalami séda, ditantang supaya mudhun saka salib nulungi awaké dhéwé. Gusti ora karsa, senajan mesthi bisa. Amarga pakaryan durung rampung. Bareng wis séda temenan, nyatané bisa wilujeng lan bangkit, sawisé séda telung ndina. Saiki, endi sing luwih aji? – Wilujeng sadurungé séda, tegesé batal tekan pati. Apa luwih aji kang nyatané sawisé séda telung ndina, bisa bangkit gesang manèh lan unggul? Endi sing luwih aji lan luwih digdaya cihnaning panguwasa?

Menawa pancèn wong Yahudi ngerti surasaning kitab, mesthi precaya marang Gusti Yésus. Gusti piyambak ngendika, menawa ing jagad raya ana kitab suci, kang dadi panuntun dadi pepéling lan dadi paugeran. Mula Lazarus kang pinangku rama Abraham sawisé mati, ora perlu mudhun manèh bali menyang ndonya saperlu ngélingaké seduluré. Ya kaya bangsa Yahudi, yèn pancèn butuh slamet, mesthiné wis duwé pangertèn saka kitab suci, lan kudu nampa Sang Kristus Yésus dadi Sang Mésias.

Nalika Gusti Yésus durung kasalib, ing sauruting sugengé, akèh mujizat. Kuwi bukti panguwasané. Akèh lelara ditambani, bisa waluya. Kuwi dadi bukti panguwasané. Kaélokan-kaélokan, telung puluh tahun mulang kabeneran, para murid kang dadi seksiné, pangandikané kang cocok karo kang kadadéyan, ya sengsarané, sédané, bangkit utawa wunguné saka séda, sumengka utawa mikrad menyang swarga, maringi roh suci lan sawisé séda sarta wungu banjur ngetingal marang wong akèh. Kuwi dadi bukti !! Nanging keslametan langgeng ora kawiwitan saka kawruh, nanging ingayatan saka niyat “nampa” marang kang nresnani lan nebus umat manungsa, Gusti Yésus.

Pitung minggu sawisé Gusti wungu, para sakabat kanthi tatas, tatag lan titis gawé paseksi menawa Gusti Yésus iku Sang Mésias. Wong pirang-pirang kumpul ing Yérusalèm. Para pinituwa disaruwé dikritik déning para rasulé Gusti, menawa sejatiné padha gawé dosa anggoné ngakali nyédani Gusti Yésus. Para wong wasis diwelèhaké déning para murid. Kekendelan iki, bukti, menawa Gusti pancèn wis wungu saka séda. Yèn ora bukti, wataké wong Yahudi, wis njaluk tulung prajurit Rum, supaya sakabat ditangkepi. Kuwi mesthi. Sapa sing ora wanuh karo wataké wong Yahudi ?

Yèn pancèn sédané Gusti, lan wunguné Gusti ora kabuktèn, para murid ora bakal duwé kekendelan mangkono. Kotbah bab sédané Gusti, bab wunguné Gusti. Bab anggoné wong Yahudi mèlu nyalib Gusti Yésus. Ora ana sing mbantah, tegesé nyata. Pancèn ana, ing jaman sawisé malah akèh teori sing ngrékayasa lan gawé crita bab sédané Gusti Yésus kuwi jaréné ora nyata. Sawisé luwih saka saabat suwéné, timbul upayaning manungsa gawé carita sing mlèsèt saka kanyatan, lan gunemé adhedhasar “jaréné.” Mesthi baé nganggo tembung jaréné, merga kelakoné wis atusan taun, ganti abat lagi thukul anané carita jaré Gusti Yésus ora kasalib, sing kasalib wong liya. Kok ngerti-ngertiné, gawé crita saiki, nggambaraké lelakon atusan taun kepungkur, lan luwih saabat kepungkur sadurungé. Seksiné sapa? Sumberé pancèn saka golongan Yahudi sing ngemohi Gusti Yésus. Ya pantes, ngantiya kapan baé tetep keblinger pangertèné.

Saka sejarah, kita kabèh ngerti, menawa wiwit abat kapisan sing padha nglawan Kekristenan, mempeng gawé carita ngaco, ngayal lan dhedhasar jaréné sing kandha. Lan bisa baé déning Iblis disurung kekuwatan, wacan sing ditulis banjur diarani Kitab Suci. Bisa baé. Umat jaman saiki gampang kesasar, sejatiné merga ora ngerti : Apa ta sing diarani Kitab Suci kuwi? Lan apa ta Firman Allah kuwi? Iki sing kudu dipahami. Sarta manèh manungsa luwih ngajèni marang guruné sing sipat manungsa, katimbang marang Gusti Allah. Sejatiné bener luput kuwi gampang, wong becik kuwi uwohé sih katresnan, nanging yèn wong kesasar, dadi wong ala, uwohé laku sirik lan gething sengit mematèni. Mulané, yèn bener, uwohé katentreman. Sing luput, tansah rumangsa bener dhéwé.

Menawa ana pawarta bab wunguné Gusti Yésus, sing nampa pawarta mau olèh bukti saka wong liyané manèh sing nyeksèni. Dadi nyata kadadéyan. Prajurit Rum, lapur. Banjur Ulama lan para Imam Yahudi, nyogok mbungkem cangkemé prajurit supaya goroh. Prajurit dadi sumber goroh, merga disumpel dhuwit.

Bukti wunguné Gusti ora mung ana ing para murid. Ana ing wong Yérusalèm, nalika ngumpul, padha nampa pawarta, pamelèh lan kotbahé para sakabat. Padha meneng, kuwi bukti menawa kadadéyan nyata. Yèn ora nyata, mangka para murid kendel kotbah, mesthiné tentara Rumawi bakal dijaluki bantuan wong Yahudi supaya para murid dibungkem, yèn perlu dipatèni.

Kita uga yakin, yèn sajroning atiné para wong Yahudi, gething sengit kepéngin males. Ing sejarah, bakal ana pangamuké Saulus kang sabanjuré dadi muridé Gusti, dadi Rasul. Kawitané mbrantas kekristenan, pungkasané dadi Rasulé Gusti Yésus. Wong Yahudi obah manèh nglawan kekristenan, sawisé puluhan taun. Ing kawitané ora jumangkah, merga kabèh kadadéyan nyata. Isih jinja lan wedi.

Sing cetha, wunguné Gusti Yésus ora merga dirékayasa. Sejarah Romawi uga dadi seksi. Kitab Suci uga dadi paseksi utama pratélaning kayektèn. Yèn ana sing nganggep Injil isiné ora bener, penganggep kuwi yèn ditlusur temenan asalé saka: Mungsuh kawitan, kalebu golongané sing nyalib Gusti Yésus. Lan sing nglawan kasebut, kalebu para winasis kang sejatiné ora ngerti isi lan sejarahé Kitab Suci.

KUWAJIBAN KITA KABÈH: “ Sajroning pandonga, nyuwunaké pangapura marang wong utawa golongan sing memoyok lan ngolok-olok kekristenan, amarga wong lan golongan kuwi ora ngerti sejatining karsaning Gusti Allah kuwi kaya ngapa, kepriyé. Akèh sing ora paham. Bisa muni, tegesé ora ngerti. Sanyatané memelas banget. Payo, padha didongakaké. Supaya antuk apura saka Gusti Sang Mésias Amin.”

Gusti ngetingal kang ping teluné, marang murid loro kang lagi lumaku nuju kutha Emaus. Murid iki ora kalebu murid golongan rasul rolas. Bisa uga kalebu golongan pitungpuluh murid. Kaya ana dhawuh penggalihé Gusti Yésus yèn bab mimpin Gréja ing tembé mburiné, ora tansah gumantung marang rasul rolas. Kawigatèné Gusti warata sumebar marang para pandhèrèké. Ora ana pandhèrèk kelas siji, loro utawa sabanjuré. Ora kaya mangkono.

Gusti Yésus nggabung salaku karo murid loro mau. Yérusalèm – Emaus. Murid kuwi ora ngira yèn kuwi Gusti Yésus kang wus wungu, senajan jagongan pirembugan uga sauruting laku. Gusti Yésus ndangu: ‘ Ki sanak, kok sajak sedhih, ana apa ?” – Sing didangu jenengé Kléopas, ya durung ngerti yèn kuwi Gusti Yésus. Kléopas malah gumun. Déné ana priyayi saka kutha Yérusalèm, kok ora krungu kabar apa sing lagi kadadéyan. Anèh. Kléopas dijaluk nerangaké.

Saka katrangané Kléopas lan mitrané, nyata menawa Kléopas lan kancané mau nresnani Gusti Yésus. Nyaritakaké kadadéyan telung ndina pungkasan. Wiwit Sang Guru Yésus ditangkep prajurit saka akalé para pemimpin Yahudi, nganti pengadilané, sédané sing njalari rumangsa kélangan. Nanging Kléopas isih kapirsanan déning Gusti menawa duwé pengarep-arep nunggal karo Gustiné. Senajan saiki dadi ora karuh-karuhan rasané. Mula dadi katon prihatin. Apa baliné menyang Emaus merga wis ngentèni telung ndina ing Yérusalèm, mangka pengarep-arepé saya mbingungaké? Mesthi baé wis ngerti piwulang menawa Gusti bakal wungu saka séda ing telung ndinané. Nanging kok ora weruh kanyatané. Bisa uga ora betah, cara kamanungsané ngarep-arep, nanging kapeksa bali mulih. Klèopas ya wis olèh pawarta, menawa pasarèyané Gusti kothong, suwung.

Yèn nalar diumbar, mesthiné malaékat ora nemoni Maryam Magdaléna luwih dhisik, kuduné Ibu Maryam sing isih nyandhang sedhih. Utawa mesthiné rak ora murid wadon dhisik, kena ngapa ora ngetingal luwih dhisik marang murid sing lanang. Rasul rasul ing Yérusalèm, mesthiné dadi inti karawuhan anggoné ngetingal.

Gusti paring piwulang marang murid loro kuwi, supaya bali ngandel marang Kitab Suci. Apa padha ora ngandel marang wecaning para Nabi.? Menawa Sang Mésias, bakal kamulyakaké sawisé sinalib nandhang sengsara? Wong dadi bodho, menawa ora ngandel marang pamecané para Nabi ing Kitab Wasiyat Lawas. Sang Mésias perlu séda lan nandhang sengsara temenan. Amarga pancèn Mésias temenan. Pikiran lan atiné Kléopas binuka déning berkahing Gusti kang manunggal ing kono. Banjur Gusti nerangaké bab kitab Musa, kang sejatiné nerangaké bab bakal rawuhé Sang Mésias, Sang Al-Masih. Kitab Torèt, kitab Mazmur, kitab Yésayah kitab Zakaria, kitab kitabé para Nabi, kabèh padha dadi gegambaran bab bakal rawuhé Sang Mésih. Kanthi gamblang Gusti nerangaké sesambungané kitabé para Nabi lan sugengé Gusti Yésus Kristus. Kabèh ngener marang Sang Kristus.

Kaya dadi pawarta anyar isining Kitab Suci tumrap Kléopas. Roh Suci mbuka atiné, lan memulang ana ing sihé Gusti Yésus. Krasa ana ing atiné Kléopas lan kancané: “ Aku dadi semangat banget, bungah banget nampa carita bab Kitab Suci.” - Nganti cedhak karo kampung utawa kutha Emaus lakuné wong telu iku. Lan nalika Gusti Yésus pamitan arep misah nerusaké laku, Kléopas nyuwun supaya wong asing kuwi kersaa pinarak mampir ing pondhoké. Gusti Yésus lereb ing kono.

Nalika dhahar bebarengan, Gusti Yésus nampa pakurmatan lenggah ing papané “tuan rumah” – banjur mundhut roti. Roti didongani, banjur dicuwil, pinaringaké marang Kléopas lan mitrané. Ing wektu iku uga, wong loro mau sadhar, yèn sing ana ing ngarepé kuwi Gusti Yésus. “ Gusti ……Guru ….” Gusti bangkit, Gusti wungu! – Lan nalika murid loro mau ngyakini kawontenané Gusti Yésus kang wus unggul, lan wungu, tangi saka antarané wong mati, - Gusti Yésus musna saka pandulu. Gusti tindak lan ora katon. Murid loro mau banjur ngadeg, gurawalan padha bali menyang Yérusalèm, bakal ngabari sedulur liyané, murid-murid liyané.

Yèn saben wong kang wanuh Gusti Yésus sigra ngabaraké kaélokané Gusti marang wong liyané, iba gedhéning sih rahmat kang bakal ditampa?

Murid sewelas ngumpul ing Yérusalèm. Kléopas lan mitrané nunggal ngumpul para murid liyané. Ngetingal kang kaping papat, marang Pétrus. Bengi ing wulan purnama, Kléopas teka lan paseksi menawa wis ketemu karo Gusti Yésus kang wus wungu saka séda. Para murid paseksi kaya kang katulis ing Lukas 24: 34 : “Gusti wis wungu temenan! Panjenengané wis ngetingal marang Simon!”- Ora katulis ing Injil apa kang dipangandikakaké déning Gusti Yésus marang Pétrus. Apa bab pamratobaté wis ditampa, sawisé nyélaki Gusti ing kadadéyan sengsarané Gusti katangkep kaé?

Dina Minggu, para murid ngumpul kejaba Thomas durung ana. Sesingitan anggoné padha ngumpul, sejatiné kuwatir para pemimpin Yahudi nggolèki sakabat. Amarga bab pawarta bakal wunguné Gusti, wong Yahudi dhéwé malah padha kèlingan pangandikané Gusti Yésus. Mula para murid rada wadi anggoné ngumpul.

Sejatiné bab wunguné Gusti wus ngetingal marang Maryam Magdaléna lan wanita liyané. Nanging kabaré ora digugu. Isih padha mangu-mangu. Nalika ngumpul murid sewelas, Pétrus kandha yèn Gusti Yésus wis manggihi Pétrus. Tegesé Gusti wus wungu temenen. Katungka tekané Kléopas lan kancané, nyaritakaké bab ngetingalé Gusti ana ing Emaus. Murid liyané dadi padha yakin, malah kandha yèn Simon uga wis diketingali Gusti Yésus. Murid murid padha ngumpul, amarga setengahané kuwatir karo para wong Yahudi, lawangé ditutup lan dikancing. Dumadakan Gusti rawuh, kanthi tanpa mbukak lawang. Pangandikané: “Ayem lan tentrem rahayu, anaa ing kowé kabèh “ Mengkono iku Gusti paring tentreming batine para murid. Kaya ing piwulangé sing uwis, Gusti Yésus paring ayem tentrem. Ayem tentremé Gusti kaparingaké. “Kowé padha Daktinggali katentreman. Yakuwi katentreman-Ku dhéwé sing Dakwènèhaké marang kowé. Cara-Ku mènèhi katentreman mau ora kaya patrapé jagad; atimu aja was-was. Kowé aja padha wedi.” ( Yoh 14: 27 ). Ayem tentrem kang kaparingaké iki, padha kaya kaayeman kang kaparingaké nalika prauné para murid kaserang alun lan badai dhèk semana ing tlaga Tiberias. Kanthi ayem tentrem kang mangkono iku, bener apa kang katulis Paulus ing Roma 12: 18, kudu kita anggo paugeran. “Sabisa-bisa udinen supaya uripmu rukun karo wong kabèh.”

Ngetingal marang para murid cacah sewelas kuwi, kaya nalika marang Kléopas Gusti memulang bab werdining Kitab Suci Prajanjian Lawas, kitabé para Nabi sarta pameca bab sengsarané Gusti lan sédané. Malah tekan wungu lan panguwaosé kang agung ing kamulyané. Gusti uga banjur paring nasihat, kanggo nyantosakaké imané. Lukas 24: 38, nyatet pangandika mangkéné: “Yagéné kowé padha wedi, lan généa kowé padha mangu-mangu?” Rasa wedi bisa ilang, sawisé Gusti nimbali lan supaya murid-murid mbuktekaké kahanané. Saprakara sing dadi kabar bungah: Gusti wus wungu !

Anggoné Gusti Yésus ngetingal ing dina Minggu iku, sejatiné isi makna Gusti Yésus NYUCEKAKÉ DINA MINGGU. Mula para murid padha sowan ibadah ing dina Minggu, pranatan kang dadi keparengé Sang Kristus. Kanthi pratandha wunguné Gusti. Dadiné, dina Minggu dadi sesulihé dina Sabat kang dadi dinaning pangasoan. Lan dina Minggu kang nyulihi dina Sabat, dadi dinaning kaunggulan, wunguné Gusti. Semono uga nalika Gusti ngetingal manèh, lan wektu iku Thomas ana, iya kapilih dina Minggu manèh. Iki ngetingal kang kaping enem. Lan tumuruné Sang Roh Suci prasetyané Gusti – uga kaparingaké tumurun ing dina Minggu. Yaiku dina kang kaping sèket. Ingaran Pentakosta, Minggu tumuruné Sang Roh Suci, seket dina sawisé Gusti wungu.

Mesthi baé Thomas rumangsa isin banget, déné nantang precaya yèn wus nggrayangi dhéwé. Bisa uga mbatalaké anggoné bakal mbuktèkaké nggrayang. Sing mesthi ati mangu-manguné Thomas ilang. Lan malah bisa matur: “ Dhuh Allah kawula ! Kabèh mau kagawa saka anggoné taliti lan ora kepéngin klèru ngabekti marang Gusti Juru Wilujengé. Kaya kaya mesakaké si Thomas, nanging kaya mangkono mau tumrap pribadi kang kepéngin kumandel kanthi jangkep.

Nanging uga disaruwé déning Gusti Yésus, merga anggoné nuntut bukti kena ingaran kebablasen. Bukti kang kasat mripat, isih kurang sampurna. Luwih aji menawa bukti rohani lan moral kapribadèn. Ana bebayané, menawa kabèh uwong nuntut kaya Thomas, kotbah Injil bakal mung mandheg ana gedhong Gréja, amarga kangelan golèk bukti sing nyata. Nanging rahayu wong kang pracaya sanajan ora ndeleng.

Para murid akèh sing banjur padha bali ing pagawéyan lawas, golèk iwak ing tasik Galélia. Amarga sawisé Gusti sinalib, akèh atiné para murid kang banjur dadi angglong semu cuwa. Kaya padha kélangan pengarep-arep. Kélangan panglipur.

Nanging Gusti banjur rawuh lan ngetingal ana ing antarané para murid. Kuwi ngetingal kang kaping telu ing satengahing murid sacara “kelompok” gegolongan. Lan Gusti leladi uga marang kahanané para murid kang uga mbutuhaké mangan. Nyatané kang kapisan pangandikané, ndhawuhi mangan. Lan ana pandangon: Duwé lawuh apa ?

Sejatiné para nelayan mau benginé ora olèh iwak. Bisa baé njalari putus asa, nanging kabèh mau kapirsanan déning Gusti., supaya anaa tinarbukaning kapasrahan saya madhep. Lan Gusti ora bakal nilar, malah ngetingal, lan leladi kaperluwané jasmani uga.

Sawisé para murid kembul mangan ing gisik segara, Gusti nyaketi Pétrus. Sejatiné mung anggoné bakal mbuktèkaké lan ngyakinaké menawa pamratobaté wis ditampa déning Gusti. Lan gusti tetep nresnani Pétrus lan para murid liyané.

Kaya dokter bedhah rohani, lelara sing nglarani ati kaungkit manèh. Anggoné Pétrus nyélaki Gusti nganti ambal kaping telu, ing benginé nalika Gusti ditangkep wong Yahudi déning para prajurit Roma. Anggoné Gusti ndangu apa Pétrus nresnani Gusti. Uga nganti rambah kaping telu. Nganti kaya bunel kenthel rasaning ati lan pikiré didangu Gusti Yésus kaya mangkono iku.

Nanging kaping telu uga Gusti paring dhawuh, supaya angon méndha kagungané Gusti. Tegesé, Pétrus isih kaagem déning Gusti ngengon umat muridé Gusti kang sumebar ing bumi iki. Kuwi wisudan luhur, rehabilitasi rohani kang isi berkah . Salawasé urip bakal kawaregan lamun isih pinaringan ayahan rohani. Mesthi baé, uga wareg sacara rohani. Ayem tentrem ing sadhéngaha kahanan. Wani ngadhepi kasangsaran. Mula Pétrus ing layangé uga nandhesaké, yèn kasengsaran iku bakal njalari saya mencoronging iman.

Akèh ayahané Pétrus kang njalari kasugihan kaswargan. Njala jiwa, angon wedhus kagungané Gusti, mènèhi mangan marang umat, memulang lan dadi seksiné Gusti Yésus. Menawa salumahing bumi sakureping langit ora ana Juru Wilujeng liya, kejaba amung Sang Yésus Kristus Putraning Allah kang jumeneng Mésias. Lan Gusti mundhut katresnan kita tumuju marang Panjenengané. Sababé apa? Sabab Gusti Yésus luwih dhisik nresnani kita, sadurungé kita nresnani Gusti. Apa kita nresnani Gusti Yésus?

Sawisé wungu saka séda, sajroning patang puluh dina, Gusti Yésus ngetingal marang para kagungané lan marang jagad. Ing gunung Zaitun, Gusti ngetingal disumurupi luwih limang atus uwong. Kuwi seksi lan bukti, bukti iman lan sejarah. Ing kawitaning pakaryané ing bumi, nalika ginodha déning Iblis, Gusti Yésus berjuwang nganti unggul, pasa ora dhahar lan ora ngunjuk lan ora saré, sajroning patang puluh dina patang puluh bengi. Lan Gusti Yésus sembada unggul ing yuda.

“Sawisé wungu saka séda, Gusti Yésus bola-bali ngetingal marang para rasul sajroné patang puluh dina, minangka bukti, yèn Panjenengané gesang. Para rasul padha ndeleng Gusti Yésus, lan padha dingandikani bab Kratoné Gusti Allah. Nalika para rasul lagi padha ngumpul bebarengan, Gusti Yésus paring dhawuh marang para rasul mau, mengkéné: “Kowé aja padha lunga saka kutha Yérusalèm, nanging ngentènana kebabaring janjiné Rama-Ku……..”

Rasul Paulus, nulis marang pasamuwan ing Korintus, ing 1 Korinta 15: 6 “Panjenengané wis ngetingal marang Pétrus, sawisé kuwi marang para rasulé rolas; “Banjur ngetingal uga marang para muridé luwih saka wong limang atus bebarengan; wong-wong mau nganti sepréné akèh sing isih padha urip, salong iya wis padha mati.”

Layang iki ditulis déning Paulus ing abad kapisan, wetara taun sewidakan. Kuwi dadi paseksi nyata yèn Gusti Yésus wungu temenan. Ngetingal ing satengahing wong limang atus luwih, ana paseksi ing Injil Matéus, mengkené: Bareng padha ndeleng Panjenengané nuli padha nyembah sujud, nanging sawetara ana sing mangu-mangu. ( Matéus 28: 17 ).

Bisa ngumpul ing wektu iku nganti limang atus murid, iku ngéram-éramaké banget. Kuwi uga mbuktekaké menawa Roh Suci kang makarya. Panguwasané Gusti kang disuyudi déning jagad raya iki, njalari batin lan atiné para murid manunggal dadi sawiji ngumpul nalika Gusti ngetingal sacara sinawang massal kuwi kanthi panguwasa. Matéus 28: 18 : “Sakèhing pangwasa ing swarga lan ing bumi wis diparingaké déning Sang Rama marang Aku.” - Ora ana sing mokal tumrap Gusti Allah.

“Mulané padha lungaa, maranana bangsa-bangsa ing salumahing bumi kabèh, padha dadèkna murid-Ku. Padha baptisen ing Asmané Sang Rama. Sang Putra lan Sang Roh Suci. Apa déné padha wulangen mbangun-turut marang sakèhing piwulang sing wis Dakwulangaké marang kowé.”

Gusti prajanji yèn bakal nunggil karo para murid para kagungané ing salawasé. Srana patunggilan ing Roh Suci. “ Padha titènana, yèn Aku tansah nunggal karo kowé nganti tekan pungkasaning jaman.” ( Matéus 28: 20 ).

Ana pratandhané, menawa Gusti nunggil karo para kagungané. Kaya kang katulis ing Markus 16: 17, 18 “Wong sing precaya bakal padha diparingi pretandha, yakuwi bakal kwasa nundhungi dhemit nganggo nyebut jeneng-Ku. Bakal padha clathu nganggo basa sing wong-wong mau dhéwé padha ora ngerti tegesé. Menawa padha nyekel ula utawa ngombé racun, ora bakal ngalami bilai. Samangsa padha ndemèk wong lara, sing lara bakal mari.” – Iki kudu dingertèni aja mung hurufiah. Kudu disinaoni kanthi jero. Sacara rohani, filsafat lan pendidikan kacakup kabèh ing pangandika mau.

Ana telung prekara kang dadi pathi sarining wektu pepisahan, bakal mikradé Gusti:

Diseksèni wong akèh, luwih saka limang atus uwong Gusti sumengka menyang suwarga, saya luhur saya luhur katutupan ing mega putih. Pinasthi ingauban ing para malaékat. Kanthi paring dhawuh marang para murid, kaya kang katulis ing : Para Rasul Bab 1: 7-8, pangandikané Gusti Yésus: “Mbésuk jaman apa lan kapan, kuwi ditemtokaké déning Sang Rama piyambak, manut ing sakeparenging kersané. Kowé padha ora prelu nyumurupi. Nanging kowé bakal padha diparingi kasektèn, yakuwi samasa Sang Roh Suci wis nedhaki kowé, ateges kowé wis dikwasani déning Panjenengané. Lan kowé bakal padha dadi seksi-Ku ana ing kutha Yérusalèm, ing tanah Yudéa kabèh lan ing tanah Samaria, malah ing salumahing bumi.”

Gusti ngetingal, utamané kang katuju para murid lan para pandhèrèké. Bisa baé ngetingal marang jagad kang memungsuhi lan marang mungsuh kang milara, nanging sejatiné Gusti Yésus ora karsa nuntun sing ora pracaya lumebu ing iman. Kaya kang naté dingendikakaké: “Menawa sedulur-sedulurmu ora padha gelem ngrungokaké piwulangé Nabi Musa lan para nabi liyané, mesthi iya ora bakal padha precaya, senajan ana wong mati tangi saka ing pakuburan lan ngandhani wong-wong mau.” Ngetingal kang kaping wolu, marang wong limang atus luwih. Kang kaping sanga marang Yakobus. Banjur marang para sakabat kabèh, kang kaping sepuluh.

Bola-bali ngetingal marang para kagungané, kanggo mbangun keyakinan menawa nyata Gusti wus unggul. Déné bab sédané, jagad wis angèl banget diyakinaké, apa manèh bab wunguné. Para pinituwa lan pemimpin Yahudi dhéwé wis nulak sing bener. Prajurit Romawi lapur yèn Gusti Yésus wungu, ora dianggep. Malah mbungkem gunemé prajurit, supaya paseksi yèn layoné dicolong muridé. Srana nyogok – besel dhuwit marang prajurit. Kepriyé bisané wong Yahudi wanuh marang Gusti Yésus?

Dhasaré pancèn ngemohi kawicaksanané Gusti Allah. Dadiné malah nambahi dosa, gawé carita lan tumindak goroh sarta dosa. Menawa nganti tekan jaman millennium katelu iki, isih ana crita kang blero kisruh sarta ngawur, sepisan manèh dadiya pangertèn kita, yèn ditlusur ing sejarah, sumber piwulang sing nampik Gusti Yésus kuwi, iya saka para pinituwa Yahudi lan ahli Kitab sarta para pemimpin Yahudi sing ngemohi Gusti. Utawa saka wong Yahudi lumrah sing imané pancèn keblinger ora ngugemi sejarah sing bener.

Ngetingal manèh, sawisé sumengka menyang swarga. Sawisé bangkit saka kubur, lan sawisé nglampahi séda. Sing kaping sewelas ngetingal marang Saulus. Saulus iku wong Tarsus, blasteran Yunani Yahudi, sekolahé dhuwur luhur ing pawiyatan luhur Agama Yahudi Yérusalèm. Olèh kalungguhan kondhang, tukang nganiaya Gréja. Tukang mbrantas pasamuwan Kristen. Wektu iku Gusti Yésus wus kundur menyang swarga. Ing Yérusalèm ana pasamuwan kapisan. Lan ing sanjabané Yérusalèm, pasamuwan ana ing Anthiokia, yaiku laladan Siria. Déné ing Ibu kota Damsyik, ana pasamuwan para pandhèrèké Gusti Yésus. Iki sing bakal dibrantas uga déning Saulus. Dadi utusané Ulama Agama Yahudi, dadi mbacutaké olèhé mungsuhi Gusti Yésus, Ulama Yahudi memungsuhi pasamuwan Kristen, sawisé Gusti sumengka menyang swarga.

Nalika iring-iringan pamilara Gréja bakal nuju Damsyik, ing tengah dalan Saulus diketingali Gusti Yésus, wujud sunar kang mblerengi nganti Saulus wuta. Déné asmané keprungu menawa sing diuyak-uyak Saulus mau: Sang Yésus Kristus piyambak.

Pungkasané, Saulus ditulugi Ananias ing Damsyik, bisa melèk manèh. Lerem ing kutha asalé, sacedhaké Kilikia, yaiku ing Tarsus. Banjur dadi muridé Gusti Yésus, dadi Rasul saka karsaning Allah, kanggo para wong sanjabaning bangsa Yahudi.

Ngetingal marang Saulus, lan tokoh pamilara malah mlebu dadi Rasulé Gusti, sejatiné wis bisa mbungkem para kang munafik, kang nganggep Gusti Yésus iku dudu Sang Mésias. Bab iki bakal bisa dipahami ing lelakoné Saulus, sing banjur asma Paulus, Rasul Yésus Kristus. Kang tulisan awujud layang rohani, kapacak ing Injil Suci.

Sédané Gusti Yésus njalari mandheging pengarep-arepé para murid supaya Gusti jumeneng Raja sacara politis ing bumi. Nanging wunguné Gusti nguripaké manèh pikiran-pikiran kuwi. Apa kuwi wanciné Gusti Yésus bakal ngedegaké kraton ing bumi?

Nanging Gusti Yésus maringi ayahan sing béda sungsaté karo pikirané para murid. Malah didhawuhi miwiti anggelar kabar kabungahan bab pangapuraning dosa, ora mung ing Yérusalèm, nanging tumeka ujung bumi.

Ora klèru menawa wong Kristen sing guneman basa Arab ngarani yèn wunguné Gusti kuwi: “ Pepadhang Wanci Ésuk.” – Sabah Al Nur. Bangkit utawa wunguné Gusti Yésus saka kubur, mujudaké pepadhang kang agung dhéwé sadonya, ora ana sing ngluwihi manèh. Panjenengané uga kang ngendika: “ Aku iki pepadhanging jagad.” ( Yoh 8: 12 ). Pasaréyan utawa kubur kang kothong merga kang sumaré wungu saka séda, kuwi sumber pepadhanging jagad raya.

Wong pracaya bakal katangèkaké ing dina wekasan, kuwi iya amarga katanggel déning Sang Kristus, akibat saka wunguné Gusti Yésus. Wahyu 2l: 4 Gusti Allah bakal ngusapi sakèhing luh saka ing mripating umaté. Pati wis bakal ora ana menèh. Kasusahan, tangis lan lelara uga bakal ora ana. Samubarang kang lawas wis ilang.” - Rasul Paulus duwé paseksi mangkéné: “Sebab urip kuwi kanggoné aku, kagem Sang Kristus, déné yèn mati kuwi dakanggep kabegjan.” (Flp 1: 2l ).

Sikep rohani ing panembah, nulad marang pangandikaning kitab suci. Mazmur 51: l7. Dhuh Allah, Paduka mugi kersa mbikak lambé kawula, supados kawula saged ngidungaken asma Paduka.

Payo padha ngrasakaké apa karsaning pangandika kang ana ing Yohanès 21: 25, mangkéné: “Isih akèh menèh prekara-prekara sing ditindakaké déning Gusti Yésus. Saupama kabèh mau ditulis siji-siji, dakkira jagad iki ora amot kanggo madhahi buku-buku sing ditulis mau.”

Sajroning telung taun Gusti Yésus leladi, sarta memulang. Sang Mésias iya jumeneng Gusti lan Guru. Nandhesaké menawa Gusti Allah iku Tunggal. Maha Esa, ana ing pribadi Sang Rama kang nunggal karo Sang Putra, ing patunggilané Sang Roh Suci. Mula nalika ngutus para murid lunga marang saindhenging bawana, supaya para wong kang manjing dadi murid, kabaptis ing asmané Sang Rama, Sang Putra lan Sang Roh Suci. Bab agama, Gusti ngendikakaké uga pemanggihé.

Agama ora gumantung marang upacara-upacara ritual sing kasat mripat. Agama, ora bab apa kang bisa ditindakaké manungsa marang Gusti Allah, nanging sing utama kudu ngertèni, menawa Gusti Allah wus nindakaké pangapuraning dosa, panebusan lan paring urip langgeng.

Rékadayaning umat manungsa, ya ibadahé, sembahyang pandongané, amalé lan laku ritual agamané, ora bakal kuwagang bisa mbukak lawanging kasuwargan. Keslametan mung bisa dadi duwèking manungsa, lamun pinaringan déning Gusti Allah. Yaiku ana ing panebusané Sang Kristus kang ngurbanké rah lan nyawa.

Pathi sarining pangertèn agama iku batiniah, saka njero. Ora saka kang kasat mripat. Lan luwih jero manèh: Agama iku Rohaniah. Sumberé saka: Ati. Ora saka jasmani, badan, lan uga ora saka pikiran. Sipat mangro tingal, munafik, banget ora dadi renaning Gusti Allah. Piwulangé Gusti, kaurmatan ora saka angkuh sombong kang nggegirisi, nanging saka andhap asoring batin. Semangat wulanging Kitab Suci ora saka uniné huruf kang hurufiah utawa apalan kang ndakik, nanging saka semangat batin kang kinanthi déning Roh kayektèn. Lan pungkasané sing kudu menang iku: Nurani, dudu ati.

Injilé gusti Yésus kanggo jagad raya, ing saben abad lan jaman. Injil kuwi dudu dokumentasi jangkep bab lakuning sejarah, nanging sawijining proklamasi. Sawijining pratélan, menawa Gusti Yésus tansah rawuh lan nunggal karo kita kabèh ing sadina-dina. Lan kanggo saben uwong. Mulané Gusti piyambak paring pangandikan, wujud wulang lan janjiné Gusti.

Bab kuwi kabèh, bisa kelakon saka karsaning Gusti ing dina iki, lan kapan baé kakersakaké déning Gusti ing bab pratelan kaélokané.

Lan pungkasané ana tulisan ing Injil Yohanès, kang njalari kita kabèh ora perlu mangu-mangu. Yohanès 20: 31. “Olèhé ditulis ana ing Kitab Suci iki, supaya kowé padha precaya yèn Gusti Yésus kuwi Sang Kristus, Putrané Allah. Lan supaya srana precayamu kuwi kowé padha urip merga saka pangwaosé ing asmané”.